පසුගිය කාල සීමාවේ වංගීස සුමනසේකර හා අප අතර ඇති වූ සංවාදය තීරණාත්මක ස්ථානයකින් එකවර ම අවසන් විය. මෙය අවසානයක් වන්නේ එම මොහොතින් පසු ඒ වෙනුවෙන් ලිපි ලිවීමක් මෙතෙක් සිදු නො වීම නිසා ය. වංගීස , නිර්මාල් ඇතුළු පිල මෙය අර්ථකථනය කළේ චරිත කාරියවසම් හා අනුජ මංචනායක සංවාදයෙන් පැන යාමත් මගේ පිළිතුර ප්රමාණවත් නො වීමත් ලෙස ය. (පිල යෙදෙන්නේ කවර අර්ථයෙන් දැයි බොහෝ වාර ගණනක් පැහැදිලි කොට ඇති බැවින් නැවත නො ලියමි.) . අපගේ විග්රහය අනුව නම් ( වංගීස ම කියන ආකාරයෙන් සාම්ප්රදායික වමට නලින් ද සිල්වා මහතාගේ අභියෝගයවත් ඒ හමුවේ තමන් පරාජය වී ඇති බවවත් අවබෝධ කර ගත නො හැකි වූ ලෙසින් ම ) අලුත් වටයකින් වංගීසට ද තමා ඇලී සිටින ස්වචාරයන්ගේ සිරව අපගේ පිළිතුර අවබෝධ කරගත නො හැකිව ඇත.
මනස ලෝකය නිර්මාණය කරයි කී විට කකුළ ගලක ගසා ගත් ආචාර්ය ජොන්සන්ගේ 'පිළිතුර' මහා ඉහළින් සලකන සාම්ප්රදායික භෞතිකවාදීන්ට මනසින් තොරව යථාර්ථයක් පවතින බව මනසින් තොරව පෙන්වන්න කීමෙහි ඇති අභියෝගය නො වැටහීම අරුමයක් නැත. ඔවුන් සිතා සිටින්නේ තමා පරාජය වී නැති බව ය. ඔවුන් සිතන්නේ ආචාර්ය ජොන්සන් හමුවේ පරාජය වී ඇත්තේ අප බවයි! තමන් පරාජය වී ඇති බව මේ භෞතිකවාදීන්ට ඒත්තු ගන්වන්නේ කෙසේ ද? මෙය තීරණාත්මක ප්රශ්නයකි. මේ බව වංගීස ද පිළිගනී.
අප කියන්නේ මේ සාම්ප්රදායික භෞතික වාදයෙන් මිදී ඉදිරියට පැමිණි වංගීස ද ඊළඟ වටයේ දී මේ ඉරණමට ම මුහුණ දී ඇති බවයි. දැන් තීරණාත්මක ප්රශ්නය වන්නේ වංගීසට ඒ බව ඒත්තු ගන්වන්නේ කෙසේ ද යන්නයි.
වංගීසට ඇත්තේ රැඩිකල් අනේකත්වය හා රැඩිකල් පරිවර්තනය පිළිබඳ ප්රශ්නයකි. මේ ප්රශ්නයේ විධිමත් ලිඛිත මූලාරම්භය අතීත ග්රීසියේ පූර්ව සොක්රටික යුගයේ පවතින්නකි. සංස්ථිතික නියම ඇතුළු සමස්ත බටහිර විද්යාවට ද යථාර්ථය පිළිබඳ අදහස් ඇතුළත් දර්ශනවාදවලට ද පදනම්ව ඇති මූලික ම කරුණ පැමිණියේ පාර්මිනිඩීස්ගෙනි. පාර්මිනිඩීසියානු සෙවණැල්ල වංගීස මත ද වැටී තිබෙන බව පෙනෙන්නට තිබේ.
පාර්මිනිඩීස්ගේ 'පැවැත්ම' (Being)
සියල්ල එක් දෙයකට ඌනනය කිරීමේ බලවත් ආශාව ග්රීක දාර්ශනිකයන්ට ද විය. අද 'සියල්ලේ ප්රවාදය' සොයන්නාක් මෙන් ඔවුහු සියල්ලේ ද්රව්යය සෙවූ හ. ගින්න , පස , ජලය , වාතය අතරින් එකක් මේ මූලික ද්රව්ය ලෙස සඳහන් කිරීම පූර්ව සොක්රටික යුගයේ දක්නට ලැබුණි. පාර්මිනිඩීස් මෙහි දී ඉඳුරා වෙනත් මඟක් ගත්තේ ය. ඔහු කීවේ දෙවඟනක තමාට මේ දැනුම ලබා දුන් බවයි.
පාමිනිඩීස් සියල්ලේ මූලය ලෙස ලබා දුන්නේ වෙනත් ම පිළිතුරකි.
සියල්ලේ මූලය වන්නේ පැවැත්ම (being) ය.
යන්න ඔහුගේ වාදය විය. ඔහුගේ මේ පිළිතුර ඉතා ක්ෂුද්ර අදහසක් බව බැලූ බැල්මට පෙනුණ ද වාස්තවික යථාර්ථය මෙන් ම සංස්ථිතික නියමවල ද මූලාරම්භය ජනිත වූයේ මේ අදහස තුළ ය. වංගීස සිරවී සිටින ස්වචාරයක ආරම්භය ද පාර්මිනිඩීස්ගෙන් ම සනිටුහන් වේ.
පාර්මිනිඩීස් තම ප්රවාදයට නියම දෙකක් ඉදිරිපත් කළේ ය.
1. පැවැත්ම වේ. (Being is)
2. නො පැවැත්ම නො වේ. (Not being is not)
මෙහි පැවැත්ම වේ යන්න අපට අමුතු කුතුහලයක් දනවන්නක් නො වේ. නො පැවැත්ම නො වේ යන්න ගැන තරමක් විමසිය යුතු ය. සියල්ලේ පදනම පැවැත්ම නම් පැවැත්ම රහිත දෙයක් නො විය යුතු ය. එනම් 'නො පැවැත්මක්' 'විය' නො හැකි ය.
ඉන්පසුව පාර්මිනිඩීස් මෙසේ පැවසී ය. පැවැත්ම ම හරය නම් විය හැකි එකම වෙනස (difference) පැවැත්ම හා නො පැවැත්ම අතර වෙනසයි. එහෙත් නො පැවැත්ම නො වේ. එනිසා වෙනසක් පැවතිය නො හැකි ය. අපට පෙනෙන වෙනස්කම් මායාවක් වන අතර සමස්ත විශ්වය ම සන්තතික නො වෙනස් එක ම පැවැත්මකි.
පැවැත්ම ම හරය නම් විය හැකි එක ම වෙනස් වීම (change). පැවැත්ම හා නො පැවැත්ම අතර වෙනස් වීම ය. එහෙත් නො පැවැත්ම නැත. එහෙයින් වෙනස් වීමක් නැත. වෙනස් වීම යනු මායාවක් පමණි.සමස්ත විශ්වය ම නො වෙනස් පැවැත්මකි.
ශක්ති සංස්ථිති නියමයේ සිට වාස්තවිකත්වය දක්වා අදහස්වලට මූලය වූයේ ඉහත ආකර්ෂණීය තර්කය ය.
වංගීස හා පාර්මිනිඩීස්
වංගීසගේ තර්කය මෙසේ සාරාංශ කළ හැකිය. ඔහු උත්සාහ කරන්නේ නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදයේ තර්ක පිළිගෙන ඒ තුළින් ම එය පුපුරවා හැරීමට උත්සාහ කිරීමටයි.
මනසට බාහිරව යථාර්ථයක් ඇති බව මනසට ම සාපේක්ෂ බැවින් එවැන්නක් විය නො හැකිය යන්න මෙහි දී කරුණක් ලෙස පිළිගන්නා වංගීස අපට කියන්නේ නිවන පිළිගැනීමට ඒ මත ඉඩක් නොමැති වන්නේ ය යන්නයි. ආරම්භයේ වංගීස කීවේ නිවන නොවන යන්නෙන් නැවත ලෝකය ගැන කියැවෙන බව ය. ද්විත්ව නිෂේධයක් ඇත යන්න හඟවයි යන්නෙහි ඔහු මුලින් සිටියේ ය. ඊට අප විරුද්ධ වූ විට ඔහු එයින් බැහැරව ගොස් නිවනේ පැවැත්ම යන්නේ සිට නිවනේ 'විය හැකි' බව දක්වා මාරු විය. එවන් තත්වයක් යටතේත් තම තර්කය වලංගු බව ඔහු කියා සිටියේ ය.
මෙහි දී වංගීස පාමිනිඩීස්ගේ මූලික තර්කය වෙත නව ආකාරයකින් පැමිණියේ ය. පුටුව, මේසය පවතින මෙන් ම නො පවතින අවස්ථා අපට සිතා ගත හැකි ය. මනස නොපවතින අවස්ථාවක් පරිකල්පනය කළ නො හැකි බැවින් මනස නො පවතින 'අවස්ථාවක්' යනු රැඩිකල් අනේකත්වයකි. එහෙයින් නිවන් දැකීම රැඩිකල් පරිවර්තනයකි.
වංගීසගේ අදහස මෙහි දී පාර්මිනිඩීස් සමඟ සමපාතව යයි. මනස හා පැවැත්ම සියල්ලට මූලිකව ඇත. මනස නැති අවස්ථාවක් විය නො හැකි ය. Being සිට not being නම් රැඩිකල් අනේකත්වයට රැඩිකල් පරිවර්තනයක් කළ නො හැක්කේ not being is not බැවින් ය.
වංගීසගේ දාර්ශනික ව්යාපෘතියේ ප්රධාන අංගයක් වන්නේ සත්ය යන නාමකරණයට අරුතක් ලබා දීමයි. ඒ කිනම් උත්සාහයක වුවත් පැවැත්ම හා සත්ය එකිනෙක හා අතුරුමාරු කළ හැකි වචන බව පෙනෙන්නට තිබේ.
මේ අරමුණ උදෙසා වංගීසගේ වෙහෙසීම තුළ පාමිනිඩීස්ගේ අවතාරය දක්නට හැකි ය. යම් ම ආකාරයක පැවැත්මක් හෝ සත්යයක් ප්රාගානුභූතව ගතහොත් ඒ අනුව පාර්මිනිඩීස්ගේ ප්රතිනිර්මාණය කළ හැකි ය.
අප අතර වූ සංවාදයේ දී වංගීස මේ ප්රාගානුභූතයේ අවශ්යතාව සපුරා ගත්තේ නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදය රේසරයක් බවට පෙරළීමෙනි. මනසින් ස්වායත්ත දේ බැහැර කිරීමේ රේසරය ඔහුගේ ක්රියාකාරිත්වය තුළ 'සත්ය' ඉතිරි කරන්නක් ලෙස යොදා ගැනුණි. එවිට සත්ය යනු මනස්වලට සාපේක්ෂව පවතින්නක් වේ. මෙය ප්රාගානුභූතිකව ගත් විට පාර්මිනිඩීස්ගේ පරම සන්තතික පැවැත්ම මෙන් වංගීසගේ වචනයෙන් පූර්ණ විකසිත විඥානවාදයක් නිර්මාණය වන බව සැබෑ ය. නිවන් දැකීම යනු අවිශ්වාසනීය රැඩිකල් අනේකත්වයක් බවට මෙම ආස්ථානයේ දී නිර්ණය වේ.
කෙසේ වෙතත් මේ සියලු ක්රියාකාරිත්වයේ වලංගු භාවය ඇත්තේ පාමිනිඩීස්ගේ පැවැත්ම ප්රාගානුභූතිකව ගැනීම තුළ ය. වරක් ප්ලේටෝ විසින් අප සැමගේ ම පියා ලෙස නම් කෙරුණු පාර්මිනිඩීස්ගේ තර්කන අච්චුවෙන් ඉවතට යා හැක්කේ කෙසේ ද?
දාර්ශනික ගුරු කුල ගණනාවක් ම වෙළා ගනිමින් ඒවායේ කතිකාවන් (discourses) නිර්මාණය කරවූ පාර්මිනිඩීසියානු ශාපයෙන් මිදෙන්නේ කෙසේ ද? පාර්මිනිඩීසියානු සිරගෙහි සිටිනවුන් ඉන් මිදවීමට කතා කළ යුත්තේ කවර භාෂාවකින් ද? මේවා සන්නිවේදනය පිළිබඳ බරපතල ප්රශ්න බව සැබෑ ය. වත්මන් සන්දර්භයේ මින් කියැවෙන්නේ වංගීස පරාජිත බව වංගීසට වටහා දෙන්නේ කෙසේ ද යන්න ය.
පාර්මිනිඩීස්ගේ සෙවණැල්ලේ හිඳිමින් වංගීස ඉදිරිපත් කරන තර්කනය රඳා පවතින්නේ මූලික කරුණු කිහිපයක් මත ය.
1. පැවැත්ම (සත්ය) නම් හැඟවුම්කාරකය සියල්ලේ ප්රාගානුභූතයක් සේ ගත හැකි බව
2. නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදය ඇසුරෙන් රේසරයක් නිර්මාණය කරගත හැකි බව (හා එහි දී මනස ප්රාගානුභූතයක් බව)
වංගිස මෙහි දී නිතර ම අමතක කරන කරුණ වන්නේ නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදීන් සිය පදනම ගොඩනැඟීමේ දී යොදාගන්නා වචනය සත්ය හෝ පැවැත්ම නොව 'බොරු' යන්න වීමයි. පාර්මිනිඩීසියානු හෙවණැල්ලෙන් එළියට විත් කරන අදහස් දැක්වීමක දී 'බොරු' යන්න 'සත්ය' යන්නට වඩා තීරණාත්මක වනු ඇත.
නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදය අරභයා වංගීස කරන ඊළඟ වරද වන්නේ බාක්ලී රේසරය මෙන් රේසරයක් සෑදීමට එය යොදා ගැනීමට දරන උත්සාහයයි. නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදයේ මනස ප්රාගානුභූතයක් නො වේ. එහි එම තර්කයේ මනස යන වචනය යෙදෙන්නේ ලෞකික භාෂාවල ඇති අඩුලුහුඬුකම් නිසා ය. බාක්ලීට මනස ප්රාගානුභූතයක් විය. නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදයේ දී ප්රධාන තර්කය මනස සඳහා ද යෙදේ.
මනස නැති අවස්ථාවක් දැන ගත නො හැකි ය ආදී වශයෙන් ගෙනෙන තර්ක නිර්මාණාත්මක සාපේක්ෂතාවාදයට අදාළ නො වේ.
වංගීසගේ සිරවී සිටින මේ පාර්මිනිඩීසියානු සිපිරි ගෙයෙහි බිත්තිවල බොල් බව වංගීසට පැහැදිලි කොට දීමට නම් තවත් ලිපි කිහිපයක් ලිවීමට සිදුවනු ඇත. තීරණාත්මක ප්රශ්නය වන්නේ වංගීසට කතා කළ යුත්තේ කවර භාෂාවෙන් ද යන්න සොයා ගැනීමට ඉමහත් වෙහෙසක් දැරිය යුතු ව තිබීම ය.
මතු සම්බන්ධයි
- තමලු මලිත්ත පියදිගම
ගුප්ත වූ බටහිර විද්යාවෙන් ගුප්ත විද්යාවන්ට බැට දීම
මේ ලිපි පෙළ සඳහා පළවන විවේචන ලිපිවලට පිළිතුරු දීමට යාමෙන් ලිපි පෙළේ අඛණ්ඩතාවයට බාධා වන බැවින් තීරණාත්මක තර්කයක් ඇති ලිපියක් සඳහා හැරුණු කොට අනෙක් ලිපි සඳහා පිළිතුරු දීම මේ ලිපි පෙළ අවසානයේ දී සිදු කිරීමට අදහස් කරමි. මෙතැන් සිට සහේතු හා ප්රබෝධගේ සාකච්චාව නැවතත් ....
සහේතු: ඔබට හිතෙන්නේ නැති ද ඔප්පු කිරීමක් නැති දේවල් තියෙන ගුප්ත විද්යාවන් මිථ්යාවක් කියලා. නූතන විද්යාව නම් ගොඩනැඟෙන්නේ පරීක්ෂණ මඟින් ඔප්පු කළ දේ මත.
ප්රබෝධ: ඔය කතාව ඔබ කියන්නේ බටහිර විද්යාව ගැන නිසි අධ්යයනයක් නො කර. බටහිර විද්යාව පුරා ම අවකාශකාලය, ඉලෙක්ට්රෝන , හයිඩ්රජන් බන්ධන වගේ හරිහමන් පැහැදිලි කිරීමක් නැති දේවල් තියෙනවා. නිරපේක්ෂ අවස්ථිති රාමුව , ගුරුත්වාකර්ෂණය වගේ අතාර්කික පට්ටපල් බොරුත් තියෙනවා. බටහිර විද්යාවේ මූලික පදනමට ගිහින් බැලුවොත් ඒකත් ගුප්තයි. මෙතන තියෙන්නේ එක ගුප්ත විද්යාවක් (බටහිර විද්යාව) අධිපති බලය ලබාගෙන අනෙක් ඒවාට එරෙහිව ආධිපත්යය පතුරුවනවා වගේ දෙයක්.
සහේතු: ඒත් ඒ සංකල්ප මත කොච්චර නිර්මාණ බිහි වෙලා තියෙනවා ද? ඒවා බොරු ද? අපි මේ කතා කරන රූපවාහිනි තාක්ෂණයෙන් ම පේනවා මේවා නිවැරදි බව.
ප්රබෝධ: ඕක බොළඳ තර්කයක්. දැන් බලන්න සන්නායකවල විද්යුත් ධාරා (electric current) ගලන්නේ ඉලෙක්ට්රෝන මඟින් කියා කියනවා. ඉලෙක්ට්රෝන ගමන් කරන්නේ ඍණ ඉඳලා ධනට. ඒත් අපි විද්යුතය ගැන හදාරද්දී ධාරාව ධන ඉඳලා ඍණට ගලන දෙයක් විදිහට ගන්නවා. ඒ අතට ගලන දෙයක් සන්නායකයක නෑ. ඒත් ඉතින් විදුලි ඉංජිනේරුවෝ හදන උපකරණ හොඳින් වැඩකරනවා. ඒකෙන් කියැවෙන්නේ ධන ඉඳලා ඍණට ගලන දෙයක් තියෙන බව ද? නෑ. මේකෙන් පේන්නේ මොන විදිහට සැලකුවත් ඒකෙන් ප්රතිඵලයට බලපෑමක් නැති බව. ඒ නිසා සාවද්ය උපකල්පනවලින් පවා ක්රියාකාරී තාක්ෂණයක් ගොඩනඟන්න පුළුවන්.
සහේතු: දැන් අපි කොවුර්ගේ ඊළඟ අභියෝගය ගමු. හිස් අවකාශයෙන් මා කියන වස්තුවක් මවා පෙන්වන්න.
ප්රබෝධ: මෙතන දී තියෙන එක අඩුපාඩුවක් 'මා කියන වස්තුවක්' යන්නට මේක ලඝු කිරීම. එතකොට ඉතා සංකීර්ණ වස්තු ලබා දී ගැලවී යාමේ අවස්ථාව හේතුවාදීන් අත තබා ගැනීමක් සිදුවෙලා තියෙනවා. කොවුර් ඔය හිස් අවකාශයෙන් වස්තු මවන්න බෑ කියන්නේ ස්කන්ධ සංස්ථිති නියමය සලකලා. ඒත් ස්කන්ධ සංස්ථිති නියමය දැන් බිඳ වැටිලා ඉවරයි. ශක්තිය හා ස්කන්ධය එකිනෙකට පරිවර්තනය කළ හැකි බව අද වන විට අපි දන්නවා. හිස් අවකාශයක තියෙන ශක්තිය අපට අවශ්ය ලෙස ද්රව්ය බවට හැරවිය හැකි ක්රමයක් හොයාගත්තොත් අපිට ශක්තිය ද්රව්ය බවට පරිවර්තනය කළ හැකියි. අනික් දේ . අමතක කරන්න එපා පරමාණුවක ඉතා විශාල කොටසක් හිස් අවකාශය. ද්රව්ය තියෙන ප්රමාණය ඉතා නො ගිණිය හැකියි. ඒත් අපට මේස පුටු වගේ දේ පේන්නේ හිඩැසක් නැතිව සන්තතිකව (continuous) තියෙන දේ විදිහට. මේසයක තිබෙන ද්රව්ය ප්රමාණය කැටි කරලා ගත්තොත් අල්පෙනිති තුඩක් පමණ ඇති. ඒත් අපිට විශාල අවකාශයක් මේසයක් විදිහට පේනවා. ඒ නිසා හිස් අවකාශයෙන් වස්තු මවා ගැනීම අපි හැමෝ ම කරන දෙයක්. දැන් විද්යාව ද්රව්ය කියන දේවලත් කොතරම් හිස් අවකාශ තියෙනවා ද කියලා කියන්න පුළුවන් කාට ද? සිත දියුණු කළ කෙනෙක්ට එය තමාගේ කැමැත්ත මත හැසිරවිය හැකි විය යුතුයි.
සහේතු: ඔබ කියන්නේ කළ හැකියි කියලා විතරනෙ.
ප්රබෝධ: කළු කුහර වගේ දේ ගැන බටහිර විද්යාවේ අවසානයේ කියන්නෙත් එපමණයි. කවුරුවත් දැකලා නෑ. ඇතැම් නිරීක්ෂණය කළු කුහරවලට අදාළ විය හැකියි කියලා කියනවා විතරයි. ඒත් කළු කුහර වැනි දෑ ඔබ බටහිර විද්යාවේ ආධිපත්යයට යට වී පිළිගන්නවා.
සහේතු: බටහිර විද්යාවේ උපකල්පන කරලා කරන ගණනය කිරීම් සත්ය වෙනවා. ගුප්ත විද්යා හැකියාවන් උපකල්පනය කරලාවත් වැඩක් ගත් කෙනෙක් ඉන්නවා ද?
ප්රබෝධ: ඕකට නම් මට උදාහරණයක් දෙන්න පුළුවන්. අයින්ස්ටයින් ගේ කුළුණේ චිත්ත පරීක්ෂණය (Einstein's Tower) එහෙම එකක්.
සහේතු: ටිකක් විස්තර කරන්න බැරි ද?
ප්රබෝධ: කුළුණක ඉහළ සිට වස්තුවක් අතහරිනවා. එය පොළොවට පතිත වෙද්දී මායාකරුවකු තම මායා බලයෙන් එම වස්තුව එම ශක්තියෙන් ම යුතු ෆෝටෝනයක් (ආලෝක අංශුවක්) බවට පත් කරලා නැවත ඉහළට යවනවා. කුළුණ මුදුණේ දී මායාකරුවා මේ ආලෝකය නැවත වස්තුවක් බවට පත් කරනවා.
සහේතු: මොකක් ද අයින්ස්ටයින් ඒකෙන් කියන්නේ.
ප්රබෝධ: වස්තුවක් පහළට වැටෙද්දී වේගය වැඩිවනවා. එතකොට පොළොවට වැටෙද්දී අමතර ශක්තියක් වස්තුවට එකතු වෙනවා. ඊට පස්සේ ඒක ෆෝටෝනයක් කරද්දී මේ මුළු ශක්තිය ම ෆෝටෝනයට ලැබෙනවා. ෆෝටෝනය ඉහළට ගිය විට ඒ ශක්තිය එහෙම ම තිබුණොත් නැවත එය වස්තුවක් කරද්දී ඒ වස්තුවට ආරම්භයේ දී තිබුණාට වඩා අමතර ශක්තියක් තියෙනවා. එතකොට මෙය ශක්තිය මැවීමේ ක්රමයක්. එවැන්නක් තිබිය නො හැකි බව කී අයින්ස්ටයින් කීවේ කෙසේ හෝ ඉහළට යන ෆෝටෝනයේ ශක්තිය අඩුවිය යුතු බව. ෆෝටෝනවල ශක්තිය අඩුවෙද්දී ආලෝකයේ තරංග සංඛ්යාතය අඩු වෙනවා. පසුකාලීන පරීක්ෂණවලින් මෙවැන්නක් සිදුවන බව පෙනුණා.
මේකේ වැදගත් ම දේ උසස් පෙළ සිසුනුත් දන්න දෙයක් තමයි තරංගවල සංඛ්යාතය වෙනස් වෙන්නේ නැති ම තරම්. (ඩොප්ලර් ආචරණය වගේ ඒවගේ වෙන්නේ නිර්මාණය වෙලා තියෙන තරංගයක සංඛ්යාතය වෙනස් වීමක් නෙවෙයි.) මෙතනදී තරංග සංඛ්යාතය වෙනස් වීම පැහැදිලි කරන්න පෘථිවියේ සිට විවිධ දුරින් ඇති තැන්වල කාලය ගලා යන්නේ එකිනෙකට වෙනස්ව වගේ දේත් උපකල්පනය කරන්න වෙනවා. හොඳට බැලුවොත් බටහිර විද්යාව ඔය කෝකටත් වඩා ගුප්ත විද්යාවක් තමයි. ගුප්ත දේවල් අනන්ත අප්රමාණයි. කෙසේවෙතත් හිස් අවකාශයේ වස්තු මැවීම ප්රයෝජනයට ගත් අවස්ථාවක් ඔන්න මම කීවා.
මේකේ වැදගත් ම දේ උසස් පෙළ සිසුනුත් දන්න දෙයක් තමයි තරංගවල සංඛ්යාතය වෙනස් වෙන්නේ නැති ම තරම්. (ඩොප්ලර් ආචරණය වගේ ඒවගේ වෙන්නේ නිර්මාණය වෙලා තියෙන තරංගයක සංඛ්යාතය වෙනස් වීමක් නෙවෙයි.) මෙතනදී තරංග සංඛ්යාතය වෙනස් වීම පැහැදිලි කරන්න පෘථිවියේ සිට විවිධ දුරින් ඇති තැන්වල කාලය ගලා යන්නේ එකිනෙකට වෙනස්ව වගේ දේත් උපකල්පනය කරන්න වෙනවා. හොඳට බැලුවොත් බටහිර විද්යාව ඔය කෝකටත් වඩා ගුප්ත විද්යාවක් තමයි. ගුප්ත දේවල් අනන්ත අප්රමාණයි. කෙසේවෙතත් හිස් අවකාශයේ වස්තු මැවීම ප්රයෝජනයට ගත් අවස්ථාවක් ඔන්න මම කීවා.
සහේතු: ඊළඟ අභියෝගය මුදල් නොට්ටුවක සර්වසම පිටපතක් නිපදවන්න.
ප්රබෝධ: පළමුවෙනි දේ හිස් අවකාශයේ වස්තු මැවීමයි මේකයි දෙකට කඩා අභියෝග දෙකක් විදිහට ඉදිරිපත් කිරීම අභියෝග සංඛ්යාව වැඩි කිරීමේ උපක්රමයක්. අනික් දේ මුදල් නෝට්ටුවක සියුම් කොටස් බොහෝයි. පූර්ණව නිරීක්ෂණය කිරීමට අපහසු සංකීර්ණ දෙයක් යොදාගෙන අභියෝග කිරීම කිසිසේත් සාධාරණ නෑ.
සහේතු: ඊළඟ අභියෝගය ද්රව්යයක බර වැඩි කොට පෙන්වන්න.
ප්රබෝධ: බර කියන්නේ මොකක් ද? පෘථිවියෙන් වස්තුවකට යෙදෙන ගුරුත්වාකර්ෂණ බලය කියලයි කියන්නේ. ඒත් අපි බර මනිනවා කියලා මනින්නේ දුන්නක නැතිනම් පටියක ආතතිය හෝ සම්පීඩනය. නැතිනම් වස්තු දෙකකින් තරාදි තැටිවලට යෙදෙන ප්රතික්රියා බල. ඔය එකක්වත් බර නෙවෙයි. ඒ ඒ අගයන් අදාළ අවස්ථාවල දී බරට සමාන බව භෞතික විද්යාව අනුව තීරණය කරනවා. වැලි ඔරලෝසුවක් වැලි ටික සම්පූර්ණයෙන් පහළ තියෙද්දී තරාදියක තබා බර මැනලා. උඩු යටිකුරු කරලා වැලි වැටෙමින් පවතින අතරතුර තරාදි තැටියේ තිබ්බොත් යම් ප්රමාණයකින් තරාදියෙන් පෙන්වන බර අඩුවෙනවා. විදුලි සෝපානයක ඉහළට ත්වරණයෙන් යන ගමන් බර මනින්න. බර වැඩි වෙනවා. දැන් තිබෙන ප්රශ්නය බර කියා තරාදි පාඨාංකවලට එපිටින් පවතින දෙයක් තියෙනවා ද කියන එක. නිවුටන්ට අනුව නම් ඔව්. ඒ බර අඩු කරන්න නම් පෘථිවියෙන් ඉහළට ගමන් කළහම හරි. හඳට ගිහා ම බර හයෙන් එකයි. ඒත් කාටවත් බෑ තරාදි පාඨාංකවලට එපිටින් බරක් කියලා යමක් පවතිනවා කියලා ඔප්පු කරන්න. ඒක විශ්වාසයක් විතරයි. නිවුටන්ගේ අදහස දැන් පිළිගන්නේ නෑ. අයින්ස්ටයින් කීවේ ගුරුත්වාකර්ෂණය කියලා බලයක් නැති බව. එතකොට වස්තුවලට බර කියලා දෙයකුත් නෑ.
සහේතු: ඔබ කියන්නේ ගුරුත්වාකර්ෂණය කියලා බලයක් නෑ කියලා ද? එතකොට විවිධ දේ පොළොවට වැටෙන්නෙ කොහොම ද?
ප්රබෝධ: ඔව්. ගුරුත්වාකර්ෂණය කියලා බලයක් නෑ. පොළොවට වැටෙන්නේ කොහොම ද කියලා අහන අය මුලින් ම අහන්න ඕනේ නිවුටන්ගේ පළමු නියමය අනුව බලයක් නැතුවත් වස්තු ඒකාකාර ප්රවේගයෙන් චලනය වෙන්න පුළුවන් කොහොම ද කියලා. පාසලේ ඕක උගන්වද්දී මෙහෙම ඇහුවා නම් ඕක ප්රශ්නයක් වෙන්නේ නෑ. වැදගත් ම දේ බලයක් ක්රියා නො කරද්දී වස්තු ඔහොම්ම ම යනවා කියලා නිවුටන් දන්නේ කොහොම ද? ඒක නිකම් ම උපකල්පනයක් විතරයි. බලයක් නැති විට වස්තුවක් චලනය වෙන්නේ කොහොම ද කියලා බලන්න නම් අපි වස්තුව අත ඇරලා බලන්න ඕනෙ. එතකොට පේනවා වස්තුව වැටෙනවා. බලයක් ක්රියා නො කරන වස්තු වැටේ. එච්චරයි කතාව. ඒකනේ අපිට පේන දේ. කොහේවත් තියෙන ඒකාකාර ප්රවේගයක් උපකල්පනය කරලා ඒකෙ අඩුපාඩු වහන්න අතින් දාගත්ත සංකල්පයක් ගුරුත්වාකර්ෂණය
සහේතු: විද්යාඥයින් මෙහෙම කියන බව ඔබට සනාථ කරන්න පුළුවන් ද?
ප්රබෝධ: ජෝන් වීලර්, චාල්ස් මිස්නර්, කිප් තෝර්න් කියන සෛද්ධාන්තික භෞතික විද්යාඥයන් තුන් දෙනා ලියපු Gravitation කියන පොතේ 1.3 කොටසේ මෙහෙම තියෙනවා. Gravitation කියන්නේ සාධාරණ සාපේක්ෂතාවාදය ගැන තියෙන හොඳ ම පාඨ ග්රන්ථවලින් එකක්. වස්තු වැටීමේ දී ඒ සඳහා කිසිදු බලයක් ක්රියා නො කරන බවත් එහිදී වස්තු ගමන් කරන්නේ එහි ස්වභාවික ගමන් මාර්ගයේ ම බවත් එහි පැහැදිලිව කියා තිබෙනවා. වැටෙන වස්තුවක් හා බර රහිත වීම යනු සමාන අදහස් බවත් එහි කියැවෙනවා. පැහැදිලිව ම තරාදි පාඨාංක ඉක්මවා ගිය බර කියා දෙයක් නෑ. සෝපානයක පහළට යන ගමන් බර මනින්න බර අඩුවී ඇති බව පෙනේවි.
සහේතු: බර නැතිව ස්කන්ධය ගත්තොත්.
ප්රබෝධ: ස්කන්ධය කියන්නේ සාමාන්ය ජීවිතයේ පාවිච්චි වෙන දෙයක්වත් නෙවෙයි. ඒක එහෙම පිටින් බටහිර විද්යාවේ සංකල්පයක්. ඉතින් ගුප්ත විද්යාඥයින්ට තමන්ගේ සංකල්ප ලෝකයෙන් පිටස්තර ස්කන්ධය අඩු වැඩි කරන්න දීම තේරුමක් ම නෑ. ස්කන්ධ වැඩි කරන්න කියනවා නම් මුලින් ඒ අයට ස්කන්ධය කියන්නේ මොකක් ද කියලා පැහැදිලිව හඳුන්වා දෙන්න ඕනෙ. ස්කන්ධය කියන්නේ මොකක්ද ඇහුවොත් දෙන්න උත්තර තියෙන්නේ කාට ද?
සහේතු: ස්කන්ධය කියන්නේ පදාර්ථ ප්රමාණයට
ප්රබෝධ: ඕක පැහැදිලි කිරීමක් නෙවෙයිනෙ සහේතු. ප්රමාණය කියද්දී අපේ හිතේ මැවෙන්නේ පරිමාව, නැතිනම් බර. ඉතින් පදාර්ථ ප්රමාණය කියන්නේ මොකක් ද? අනික ඔය ප්රමාණ කරන්න පුළුවන් පදාර්ථ කියන්නේ
මම කීවොත් නිදහසේ වැටෙන වස්තුවක ස්කන්ධයත් ශුන්ය වෙනවා කියලා. කාට ද පුළුවන් බොරුයි කියලා ඔප්පු කරන්න. තමන්ගෙ හුදු විශ්වාසයකින් ඔබ්බට එවන් ස්කන්ධයක අගය පරීක්ෂා කරන්න බෑ. අනික අයින්ස්ටයින්ට අනුව ගත්තත් වේගය අනුව ස්කන්ධය වෙනස් වෙනවා.
ඒ නිසා මේ අභියෝගයේ තේරුමක් නෑ. ස්කන්ධය හෝ බර ගැන බටහිර විද්යාවේ තියෙන්නෙත් හුදු විශ්වාස කිරීම් ම පමණයි.
ලබන සතියට: ආවරණය කළ මුදල් නෝට්ටුවක කේත අංකය කියවීම
වාස්තවික යථාර්ථයක් ඇති බව මනසින් තොරව පෙන්වන්න
සහේතු: කොවුර්ගේ මීළඟ අභියෝගය ගැනත් අපි බලමු. වයින් රුධිරය බවට හරවන්න.
ප්රබෝධ: තවත් ද්රව්ය පරිවර්තනයක් ඇති ඔතන.
ප්රබෝධ: තවත් ද්රව්ය පරිවර්තනයක් ඇති ඔතන.
සහේතු: ඔව්. ජලය පෙට්රල් හෝ වයින් බවට හරවන්න.
ප්රබෝධ: සහේතු, මට තියෙන ප්රශ්නය ඕවා කවුද කරන්න පුළුවන් කීවේ කියලා. එහෙම කියලා නැත්නම් පැත්තකට වෙලා අභියෝග කළාට ඒක අදාළ නෑනේ. මම අභියෝග කළොත් හේතුවාදීන්ට තර්කන ශක්තිය භාවිත කරලා අංශක හැටේ කෝණයක් කවකටුවයි මුකුත් සලකුණක් නැති රූලයි පමණක් භාවිත කරලා පරිමිත පියවර ගණනකින් හරියට ම තුනට බෙදන්න කියලා ඒක ඔවුන්ට අදාළ ද? නෑනේ. එක අතකට සමහර මුල් කාලීන හේතුවාදියෝ ඕක කරන්න පුළුවන් කියලා කියලා තිබුණ නිසා ටිකක්වත් අදාළයි. (ගණිතය අනුව නම් ඕක කොහොමවත් කරන්න බෑ.) . ඒ නිසා කවුද මේවා කරන්න පුළුවන් කීවේ කියලා කියන්න.
ප්රබෝධ: සහේතු, මට තියෙන ප්රශ්නය ඕවා කවුද කරන්න පුළුවන් කීවේ කියලා. එහෙම කියලා නැත්නම් පැත්තකට වෙලා අභියෝග කළාට ඒක අදාළ නෑනේ. මම අභියෝග කළොත් හේතුවාදීන්ට තර්කන ශක්තිය භාවිත කරලා අංශක හැටේ කෝණයක් කවකටුවයි මුකුත් සලකුණක් නැති රූලයි පමණක් භාවිත කරලා පරිමිත පියවර ගණනකින් හරියට ම තුනට බෙදන්න කියලා ඒක ඔවුන්ට අදාළ ද? නෑනේ. එක අතකට සමහර මුල් කාලීන හේතුවාදියෝ ඕක කරන්න පුළුවන් කියලා කියලා තිබුණ නිසා ටිකක්වත් අදාළයි. (ගණිතය අනුව නම් ඕක කොහොමවත් කරන්න බෑ.) . ඒ නිසා කවුද මේවා කරන්න පුළුවන් කීවේ කියලා කියන්න.
සහේතු: ම්.. මේ.. ආ..ඒකාලේ හිටපු අය.. ඔහොම පුළුවන් කියන්න ඇති... අ..
ප්රබෝධ: කවුද ඔවුන්?
සහේතු: අ...
ප්රබෝධ: කවුද ඔවුන්?
සහේතු: අ...
ප්රබෝධ: (සිනාසෙමින්) මම ම කියන්නම්. දැන් හේතුවාදීන් බොහෝ දෙනකු කොවුර් මේවා ඉදිරිපත් කළේ කවුරු ඉලක්ක කොට ද කියන එකවත් දන්නේ නෑ..
වයින් රුධිරය කිරීම ගැන කියවෙන්නේ කතෝලික ආගමේ සැක්රමේන්තුවක දී. ඒ දිව්ය සත් ප්රසාද ලබා දීමේ දී වයින් යේසුස් වහන්සේගේ රුධිරය බවට පත්වන බව කියනවා. ඔන්න ඕකටයි කොවුර් ඔය අභියෝගය එල්ල කරන්නේ.
සහේතු: ඉතින් ඒක තමයි අපි කියන්නේ ආගම්වල ඕවා කීවට වෙන්නේ නෑ. කෝ කොවුර්ගෙ අභියෝගය තාමත් එහෙම්ම මයි.
ප්රබෝධ: ඔතන හොඳ තැනක් කොවුර් හොයන්නේ බලන්නේ නැතුව අභියෝග එල්ල කරනවා කියන්න. ඔය සක්රමේන්තුවේ දී පාන් ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ මාංශය බවටත් වයින් රුධිරය බවටත් පත් වෙන බව කියනවා. අර දේවස්ථානවල ලබා දෙන පූපය (eucharist)/ දිව්ය සත්ප්රසාද වහන්සේ ගැන තමයි මේ කියන්නේ. ඔය ගැන මත දෙකක් තියෙනවා එකක් transubstantiation අනික consubstantation. Consubstantationවල දී කියන්නේ පාන් හා වයින් හදන අමුද්රව්ය දේව මැවීමෙන් එන නිසාත් ක්රිස්තුස් වහන්සේ ශුද්ධ වූ ත්රිත්වයට අයත් නිසාත් සත්ප්රසාදය ක්රිස්තු ශරීරයට හා ක්රිස්තු රුධිරයට සංකේතයක් බව. මේක ගැන කොහොමවත් විරුද්ධ වෙන්න බෑ. මොක ද සංකේතයක් කියලා නේ තියෙන්නේ. ඒත් කතෝලිකයන් අතර ප්රචලිත මතය transubstantiation ඒකෙ දී කියන්නේ සත්ප්රසාද මංගල්යයේ දී පාන් හා වයින් ක්රිස්තු මාංශය හා රුධිරය බවට සාරාර්ථිමය වශයෙන් (in substance , in essence) පත් වෙන බව. කොවුර් අමතක කරන්නේ මේ සාරාර්ථිමය වශයෙන් කියන වචනය.
මොකක් ද මේ substance කියලා කියන්නේ substance කිව්වහම ගොඩක් අය කියයි ද්රව්යය කියලා. එතකොට matter කියන්නේ මොකක් ද? ඕවා ආසන්න පරිවර්තන යම් යම් විෂය කොටස්වල දී යෙදෙන. Substantial කියන වචනයේ තේරුම ගැන ඇහුවොත් ඕක තේරුම් ගන්න පුළුවන්. යථාර්ථමය , වාස්තවික , නිරපේක්ෂ වගේ තේරුමක් නේ තියෙන්නේ. Substance කියන්නේ යම් කිසිවකට අපේ සංවේදනවලින් බාහිර වූ නිරපේක්ෂ පැවැත්මක් තියෙනවා කියන එක . වාස්තවිකත්වය , යථාර්ථය කියන්නෙත් ඕකට . අපෙන් බාහිරව පිහිටි යථාර්ථයක් තියෙනවා කියන එක හේතුවාදීන්ගේත් මූලික පදනමක්. වාස්තවිකත්වය ගැන හේතුවාදීන් නිතර කතා කරනවා. කොවුර් ආදී අය ඒ කාලයේ තමන්ව හඳුන්වා ගත්තේ යථාර්ථවාදී යන නමින්. යථාර්ථවාදය (realism) කියන්නේ අපෙන් බාහිර නිරපේක්ෂ යථාර්ථයක් තියෙනවා කියන එක. මේක බුදු දහමේ කියැවෙන යථාභූත එක්ක පටල ගන්න එපා. යථාභූත වෙනත් කතාවක්. බුදු දහම යථාර්ථවාදයට විරුද්ධයි. වාස්තවික යථාර්ථයක පැවැත්ම බුදු දහමේ ප්රතික්ෂේප කෙරෙනවා. හේතුවාදය (rationalism) කියන්නේ මේ බාහිර යථාර්ථයේ ස්වභාවය සංවේදනවලින් හරි හැටි ග්රහණය නො වුණත් තර්කයෙන් ග්රහණය කළ හැකි බවට වූ මතය. ඒක තවත් පැහැදිලි කළොත් අපි ඉස්සරහින් තොප්පියක් තියෙනවා නම් තොප්පියේ අපේ අතට දැනන රළු සිනිදු බව , ඇහට පේන පාට ආදිය ඉක්මවා ගිය යමක් තොප්පියට තියෙනවා කියන එක. ඔය මතවාදවල කියැවෙනවා ප්රාථමික ගුණ ද්විතීයික ගුණ කියලා දෙකක්. ප්රාථමික ගුණ කියන්නේ බාහිර යථාර්ථයේ ගුණ , ද්විතීයික ගුණ කියන්නේ අපට සංවේදනය වන ගුණ.
සහේතු: තවත් පැහැදිලි කළොත්.
ප්රබෝධ: මේ පරීක්ෂණය පාසල් යන කාලේ කරලා ඇති. ඇයි මේ පරීක්ෂණය කරන්නේ කියලා නො කීවට මේකේ අරමුණ මේ කරුණු ගැන විස්තර කිරීම. උණු වතුරටයි සීත වතුරටයි අත් දෙක වෙන වෙන ම තරමක් වෙලා ඔබා ගෙන ඉන්න කියලා එකපාර සාමාන්ය වතුරට අත් දෙක ම ඔබන්න කියනවා. මෙතන දී එක අතකට සීතලයි අනෙත් අතට රස්නෙයි. එක ම වතුර. ඊට පස්සේ කියනවා. රස්නෙයි සීතලයි කියන්නේ ද්විතීයික ගුණ. ඒවා මායාවන්. උෂ්ණත්වය කියලා ජලයට වාස්තවික ගුණයක් තියෙනවා. ඒක නම් ප්රාථමික ගුණයක්. ඒක තමයි යථාර්ථය කියලා. හේතුවාදීන්ට අනුව නම් ප්රාථමික ගුණ ග්රහණය කරගත හැක්කේ තර්කයෙන්.
ඔය හේතුවාදී සංගමය වාර්ෂික සැසිවාර තියද්දී එහෙම බැනර්වල එල්ලන බර්ට්රන්ඩ් රසල් කියන දාර්ශනිකයාත් ඔහොම්ම ම කියනවා නීල ගුණය කියන එක නිරීක්ෂණයන්ගෙන් ස්වායත්තයි කියලා.
ඔය හේතුවාදී සංගමය වාර්ෂික සැසිවාර තියද්දී එහෙම බැනර්වල එල්ලන බර්ට්රන්ඩ් රසල් කියන දාර්ශනිකයාත් ඔහොම්ම ම කියනවා නීල ගුණය කියන එක නිරීක්ෂණයන්ගෙන් ස්වායත්තයි කියලා.
සහේතු: ඉතින් වයින් රුධිරය බවට පත්වෙන්නේ කොහොම ද?
ප්රබෝධ: කතෝලික ඉගැන්වීමේ විදිහට වයින්වලවත් පාන්වලවත් දෘශ්යමානය (appearance) නෙවෙයි රුධිරය හෝ මාංශය වෙන්නේ ඒකේ සාරාර්ථය (substance , essence). එතකොට අණුක ස්වභාව , සංයුතිය, වර්ණය ආදී සියලු දේ (ද්විතීයික ගුණ) නො වෙනස්ව තිබිය දී වාස්තවික පැවැත්ම තමයි වෙනස් වෙන්නේ. පසුකාලීනව කාන්ට් (Kant) වගේ දාර්ශනිකයන් කියන විදිහට අපෙන් බාහිර යථාර්ථයක් තිබුණත් ඒක අපිට කවදාවත් අවබෝධ කරගන්න බෑ. මේකට තාම හේතුවාදීන් කිසිම සාර්ථක පිළිතුරක් දීලා නෑ.
ප්රබෝධ: කතෝලික ඉගැන්වීමේ විදිහට වයින්වලවත් පාන්වලවත් දෘශ්යමානය (appearance) නෙවෙයි රුධිරය හෝ මාංශය වෙන්නේ ඒකේ සාරාර්ථය (substance , essence). එතකොට අණුක ස්වභාව , සංයුතිය, වර්ණය ආදී සියලු දේ (ද්විතීයික ගුණ) නො වෙනස්ව තිබිය දී වාස්තවික පැවැත්ම තමයි වෙනස් වෙන්නේ. පසුකාලීනව කාන්ට් (Kant) වගේ දාර්ශනිකයන් කියන විදිහට අපෙන් බාහිර යථාර්ථයක් තිබුණත් ඒක අපිට කවදාවත් අවබෝධ කරගන්න බෑ. මේකට තාම හේතුවාදීන් කිසිම සාර්ථක පිළිතුරක් දීලා නෑ.
මේක හරියට මේවගේ නත්තල් සීයට ඇඳගෙන කඩේක ඉන්න මිනිහෙක් ඉන්නවා කියන්න සුනිල් කියලා. හදිස්සියේ ම දවසක සුනිල් වෙන වැඩකට යවලා ඒ වෙනුවට නිමල් කියන වෙනත් සේවකයකු නත්තල් සීයට ඇන්දුවා. දැන් පිටින් බැලුවහම කාටවත් කියන්න බෑ මේ සුනිල් ද නිමල් ද කියලා. ඒත් ඇතුළේ ඉන්නේ නිමල්. දැන් හිතන්න කාටවත් හොයන්න විදිහක් නෑ මේ ඉන්නේ සුනිල් නෙවෙයි කියලා. මේක උදාහරණයක් . කටහඬ වෙනස් වීම ගැන අහන්න එපා. අහන්නම ඕනෙ නම් කටහඬත් යාන්ත්රිකව එක ම ආකාරයකට වෙනස් කරලා හදලා තියෙනවා කියලා හිතන්න. දැන් සුනිල් නිමල් හොයන්න විදිහක් නෑ.
දැන් සක්රමේන්තුවේ දී වයින් රුධිරය වෙනවා කියන්නෙත් මෙහෙම අපිට පෙනෙන දේ එහෙම ම තියෙද්දී අපිට බාහිර යථාර්ථය මාරු වෙනවා කියලා. දැන් මේක පරීක්ෂණවලින් බිඳ හෙළන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. මේ මුකුත් අධ්යයනය නො කරයි කොවුර් මේ විහිළු අභියෝගය කරන්නේ.
සහේතු: ඔබ වාස්තවික යථාර්ථයක් පිළිගන්නවා ද?
ප්රබෝධ: මම වාස්තවික යථාර්ථය පිළිගන්නේ නෑ. ඒත් හේතුවාදීන්ගේ මූලික පදනමක් තමයි වාස්තවික යථාර්ථයක පැවැත්ම පිළිගැනීම. ඒ නිසයි මම මේ ගැන කතා කරන්නේ. හේතුවාදීන්ට තමන් ඉන්න ආස්ථානය රැකගෙන මේ තර්කය බිඳින්න බෑ. ඇත්තට ම ඩේවිඩ් හියුම් වගේ දාර්ශනිකයන් යථාර්ථවාදයේ හා හේතුවාදයේ මේ අදහසට ප්රබල ප්රහාර එල්ල කළා.
ප්රබෝධ: මම වාස්තවික යථාර්ථය පිළිගන්නේ නෑ. ඒත් හේතුවාදීන්ගේ මූලික පදනමක් තමයි වාස්තවික යථාර්ථයක පැවැත්ම පිළිගැනීම. ඒ නිසයි මම මේ ගැන කතා කරන්නේ. හේතුවාදීන්ට තමන් ඉන්න ආස්ථානය රැකගෙන මේ තර්කය බිඳින්න බෑ. ඇත්තට ම ඩේවිඩ් හියුම් වගේ දාර්ශනිකයන් යථාර්ථවාදයේ හා හේතුවාදයේ මේ අදහසට ප්රබල ප්රහාර එල්ල කළා.
1980 දශකයේ දී නලින් ද සිල්වා මහත්මයා මේ හේතුවාදී , යථාර්ථවාදී , භෞතිකවාදී පිරිස්වලට මෙහෙම අභියෝගයක් කරනවා. 'වාස්තවික යථාර්ථයක් ඇති බව මනසෙන් තොරව පෙන්වන්න.' මේ අභියෝගයට කිසි ම භෞතිකවාදියෙක් තව ම පිළිතුරක් දී නෑ. බොහෝ අයට මේ අභියෝගය තේරෙන්නෙත් නෑ. ලංකාවේ භෞතිකවාදීන්ගේ බුද්ධි මට්ටම හොඳින් ම පේනවා මේක තේරුම් ගන්නත් බැරි වීමෙන්.
මෙතන අහන්නේ වාස්තවික යථාර්ථයක් පවතින බව පෙන්වන්න කියලා. මනස භාවිත කොට පෙන්වුවොත් ඒක නැවත අදහසක් ම වෙනවා. ඒ කියන්නේ නැවත මනසට සාපේක්ෂ වෙනවා. වාස්තවික යථාර්ථයක් නම් මනසට බාහිර වීම ම නේ මූලික ලක්ෂණය. එතකොට එතන ම විසංවාදීයි. ඒ නිසා මනසින් තොරව (අදහස් භාවිත නො කර) වාස්තවික යථාර්ථයක් ඇති බව පෙන්වන්න. මේ අභියෝගයට මුහුණ නො දී මඟ හැරීමෙන් හේතුවාදීන්ට ගැළවී යන්න බෑ. හේතුවාදයේ පදනමට ම මේකෙන් පහර දීලයි තියෙන්නේ. ඒ නිසා හේතුවාදීන් අද මුලින් ම කරලා ඉන්න ඕනේ මේකට උත්තර දෙන එක.
සහේතු: එතකොට ජලය පෙට්රල් බවට හැරවීම.
ප්රබෝධ: කවුද ඕක පුළුවන් කීවේ?
.
සහේතු: ඒ කාලෙ කවුරුහරි ඉන්න ඇති පුළුවන් කියපු.
ප්රබෝධ: කවුරුහරි නෙවෙයි ගොඩක් අය හිටියා. Dr. Alexander Kraft කියලා කල්පිත චරිතයක් වටේ කතාව හැදුණේ. එක පෙත්තක් තියෙනවා. ඒක ජලයට දාපු ගමන් පෙට්රල් වෙනවා කියලා. Guido Franch කියලා කෙනෙක් ඕක ප්රචාරය කළේ. ඊට පස්සේ ඔය කතාව තව කීප දෙනක් කීවා. තමිල් නාඩුවේ කෙනෙකුත් කීවා. ඕක නම් බොරු බවට අහුවුණු කතාවක්. Conspiracy theory එකක්. ඔහොම එකක් හැදුවොත් එක්කො ඒක රහසිගතව තියන් ඉන්නවා නැතිනම් ප්රසිද්ධියේ ඕක පෙන්වනවා හේතුවාදී සංගමය හොය හොය ඉන්නේ නෑ. ඔය පෙත්තේ කතාව කෙසේ වෙතත් මෙහෙම දෙයක් නම් කරන්න පුළුවන්. ජලයයි කාබන්ඩයොක්සයිඩුයි භාවිත කරලා පෙට්රල් හදන්න පුළුවන් වෙන්න පුළුවන්.
ප්රබෝධ: කවුද ඕක පුළුවන් කීවේ?
.
සහේතු: ඒ කාලෙ කවුරුහරි ඉන්න ඇති පුළුවන් කියපු.
ප්රබෝධ: කවුරුහරි නෙවෙයි ගොඩක් අය හිටියා. Dr. Alexander Kraft කියලා කල්පිත චරිතයක් වටේ කතාව හැදුණේ. එක පෙත්තක් තියෙනවා. ඒක ජලයට දාපු ගමන් පෙට්රල් වෙනවා කියලා. Guido Franch කියලා කෙනෙක් ඕක ප්රචාරය කළේ. ඊට පස්සේ ඔය කතාව තව කීප දෙනක් කීවා. තමිල් නාඩුවේ කෙනෙකුත් කීවා. ඕක නම් බොරු බවට අහුවුණු කතාවක්. Conspiracy theory එකක්. ඔහොම එකක් හැදුවොත් එක්කො ඒක රහසිගතව තියන් ඉන්නවා නැතිනම් ප්රසිද්ධියේ ඕක පෙන්වනවා හේතුවාදී සංගමය හොය හොය ඉන්නේ නෑ. ඔය පෙත්තේ කතාව කෙසේ වෙතත් මෙහෙම දෙයක් නම් කරන්න පුළුවන්. ජලයයි කාබන්ඩයොක්සයිඩුයි භාවිත කරලා පෙට්රල් හදන්න පුළුවන් වෙන්න පුළුවන්.
සහේතු: ඒ සංකීර්ණ උපකරණ භාවිතයෙන්නේ. ගුප්ත විද්යාවෙන් පුළුවන් ද?
ප්රබෝධ: ඇයි ගුප්ත විද්යාවල සංකීර්ණ උපකරණ ගැන කියැවෙන්නේ නෑ කියලා ද හිතන්නේ. ගුප්ත රසායන විද්යා කියන ඒවගේ කියනවා සංකීර්ණ ක්රියාකාරකම් හා ක්රියා පිළිවෙළවල් ගැන . මායාකරුවාගේ ගල (Sorcerer's stone) වගේ ඒවා ගැන කියවලා බලන්න. ඔය ගොල්ලෝ ගුප්ත, ගුප්ත නැති වෙන් කරන්නේ මොන තර්කයකින් ද? එහෙම එකක් හරියට පෙන්වන්න බෑනේ.
ප්රබෝධ: ඇයි ගුප්ත විද්යාවල සංකීර්ණ උපකරණ ගැන කියැවෙන්නේ නෑ කියලා ද හිතන්නේ. ගුප්ත රසායන විද්යා කියන ඒවගේ කියනවා සංකීර්ණ ක්රියාකාරකම් හා ක්රියා පිළිවෙළවල් ගැන . මායාකරුවාගේ ගල (Sorcerer's stone) වගේ ඒවා ගැන කියවලා බලන්න. ඔය ගොල්ලෝ ගුප්ත, ගුප්ත නැති වෙන් කරන්නේ මොන තර්කයකින් ද? එහෙම එකක් හරියට පෙන්වන්න බෑනේ.
සහේතු: දැන් ඔය කවුරුවත් ඔය විදිහට පෙට්රල් හදලා තියෙනවා ද?
ප්රබෝධ: ජර්මනියේ අවුඩි (AUDI) සමාගම නම් එහෙම කියනවා. මේ අදාල ලිපියක් . හැබැයි පෙට්රල් නෙවෙයි ඩීසල් .( https://www.audi-mediacenter. com/en/press-releases/fuel-of- the-future-research-facility- in-dresden-produces-first- batch-of-audi-e-diesel-352 ) (සිනාසෙමින්) හොයලා බලලා ත්යාග මුදල ලබා දෙනවා ද තීරණය කරන එක හේතුවාදීන්ගේ වැඩක්. ජර්මනියේ තවත් සමාගම් කිහිපයක් මෙහෙම කියනවා.
ප්රබෝධ: ජර්මනියේ අවුඩි (AUDI) සමාගම නම් එහෙම කියනවා. මේ අදාල ලිපියක් . හැබැයි පෙට්රල් නෙවෙයි ඩීසල් .( https://www.audi-mediacenter.
සහේතු: ඊළඟ අභියෝගය ඡායාරූපගත කළ හැකි භූතයෙක් පෙන්වන්න.
ප්රබෝධ: මේක ඉතින් හිනා වෙන්න ඕනේ අභියෝගයක්. භූතයෝ අල්ලන් ඇවිල්ලා ඕනෙ ඕනෙ විදිහට photo ගහන්න දෙන්න පුළුවන් නම් ආය ඕක අමුතු දෙයක් වෙනවා ද? භූතයා බල්ලෙක් පූසෙක් වගේ වෙනවා. ආය කොවුර්ගේ අභියෝග ඕනෙ නෑ. සැරියුත් හිමි වරක් ගිජුකුළු පව්වේ ප්රේතයෙක් දැක්කා කියනවා. එතකොට බුදුන් වහන්සේ කීවේ තමන් වහන්සේත් ඒ ප්රේතයා දුටුවත් තව කෙනකුත් කියන නිසා සිටියා කියලා. මනස දියුණු අයටයි සාමාන්ය අවස්ථාවලත් ප්රේතයෝ දකින්න පුළුවන්.වෙනත් අයට පේන්නේ ඉතා කලාතුරකින්. ඒ පේන්නේ භෞතික ඇසට නෙවෙයි. ඉතින් භූතයෝ හෝ ප්රේතයෝ හෝ ගෙනල්ලා ඡායාරූප ගන්න දෙන්නේ කොහොම ද?
අනික අධිඝනය (අවකාශ මාන තුනකට වැඩි ඝනය) ගැන තම මුල් ම රූපවාහිනි වැඩසටහනක් කළ ආතර්.සී. ක්ලාක් එක්ක ඡායාරූප ගසා පළකරන්න උත්සුක වූ බොහෝ හේතුවාදීන් පෙළඹෙද්දී ඔවුන් අධිඝනයේ ඡායාරූපයක් ඉල්ලන්නේ නැති එක පුදුමයක්.
ප්රබෝධ: මේක ඉතින් හිනා වෙන්න ඕනේ අභියෝගයක්. භූතයෝ අල්ලන් ඇවිල්ලා ඕනෙ ඕනෙ විදිහට photo ගහන්න දෙන්න පුළුවන් නම් ආය ඕක අමුතු දෙයක් වෙනවා ද? භූතයා බල්ලෙක් පූසෙක් වගේ වෙනවා. ආය කොවුර්ගේ අභියෝග ඕනෙ නෑ. සැරියුත් හිමි වරක් ගිජුකුළු පව්වේ ප්රේතයෙක් දැක්කා කියනවා. එතකොට බුදුන් වහන්සේ කීවේ තමන් වහන්සේත් ඒ ප්රේතයා දුටුවත් තව කෙනකුත් කියන නිසා සිටියා කියලා. මනස දියුණු අයටයි සාමාන්ය අවස්ථාවලත් ප්රේතයෝ දකින්න පුළුවන්.වෙනත් අයට පේන්නේ ඉතා කලාතුරකින්. ඒ පේන්නේ භෞතික ඇසට නෙවෙයි. ඉතින් භූතයෝ හෝ ප්රේතයෝ හෝ ගෙනල්ලා ඡායාරූප ගන්න දෙන්නේ කොහොම ද?
අනික අධිඝනය (අවකාශ මාන තුනකට වැඩි ඝනය) ගැන තම මුල් ම රූපවාහිනි වැඩසටහනක් කළ ආතර්.සී. ක්ලාක් එක්ක ඡායාරූප ගසා පළකරන්න උත්සුක වූ බොහෝ හේතුවාදීන් පෙළඹෙද්දී ඔවුන් අධිඝනයේ ඡායාරූපයක් ඉල්ලන්නේ නැති එක පුදුමයක්.
සහේතු: මීළඟ අභියෝගය ඡායාරූප ගතකෙරෙන විට ඡායාරූපයෙන් ඉවත් වෙලා පෙන්වන්න.
ප්රබෝධ: මේවා කරන්න පුළුවන් කියන්නේ කවුද කියන එක මුල් ම ප්රශ්නය. අහක ඉඳලා අභියෝග කළාට වැඩක් නෑනේ. කොවුර් ම බොරු පඹයෙක් හදාගෙන කෑ ගැහුවට වැඩක් නෑනේ. කවුරුහරි එහෙම කීවා නම් ඒ කැමරා හැදුවට පස්සෙ කාලෙ වෙන්න එපැයි. එතකොට ඉතා මෑතකාලීන ගුප්ත විද්යාවක්.
දැන් ෆොටෝ එක ගද්දී හැංගිලා ඉන්න නම් අපිටත් පුළුවන් නේ. මේකේ තේරුම නො පෙනී ඉඳලා පෙන්නන්න ෆොටෝ එකටත් එහෙම්ම ම අහු නො වෙන්න කියන එක ද? ඇසට පෙනිලා photo එකෙන් නො පෙනී යන්න කියන එක ද?
ප්රබෝධ: මේවා කරන්න පුළුවන් කියන්නේ කවුද කියන එක මුල් ම ප්රශ්නය. අහක ඉඳලා අභියෝග කළාට වැඩක් නෑනේ. කොවුර් ම බොරු පඹයෙක් හදාගෙන කෑ ගැහුවට වැඩක් නෑනේ. කවුරුහරි එහෙම කීවා නම් ඒ කැමරා හැදුවට පස්සෙ කාලෙ වෙන්න එපැයි. එතකොට ඉතා මෑතකාලීන ගුප්ත විද්යාවක්.
දැන් ෆොටෝ එක ගද්දී හැංගිලා ඉන්න නම් අපිටත් පුළුවන් නේ. මේකේ තේරුම නො පෙනී ඉඳලා පෙන්නන්න ෆොටෝ එකටත් එහෙම්ම ම අහු නො වෙන්න කියන එක ද? ඇසට පෙනිලා photo එකෙන් නො පෙනී යන්න කියන එක ද?
පළමුවෙනි එක ගත්තොත් කළුවර අඳුන වගේ කතා තියෙනවා. කළුවර අඳුන ගෑවහම ඇස්වලට පේන්නේ නෑ. ෆොටෝවලට අහුවෙනවා ද නැද්ද කියන්නේ නෑනේ. කැමරා එන්න කලින් තිබුණු අදහස් නේ. ඕක කෙසේවෙතත් මෙටා ද්රව්යවලින් වට වෙලා නො පෙනී ඉන්න පුළුවන් බව අද අපි දන්නවා. එවන් ද්රව්ය මීට පෙර නො තිබුණා මයි කියන්නත් බෑ. මෙටා ද්රව්යවල එක ම ප්රශ්නේ ඇතුළේ ඉන්න කෙනාට එළිය පේන්නේ නෑ. නො පෙනී යන ඇඳුම් වගේ ඒවා මේ නිසා බැහැර කරන්න බෑ.
ඇස්වලට පෙනිලා ෆොටෝ එකෙන් අතුරු දහන් වෙන්න නම් ඒක කැමරාවේ ක්රියාකාරිත්වයට බාධා කිරීමකින් වෙන්න ඕනේ.
මේවගේ අභියෝගවලට කවුරුවත් ආවේ නෑ කියලා සමස්තයට ඒක ආදේශ කිරීම විහිළුවක්.
- තමලු මලිත්ත පියදිගම
ලබන සතියට: හිස් අවකාශයේ වස්තු මැවීම
ක්වොන්ටම් භෞතික විද්යාව හා දර්ශනවාද
- තමලු මලිත්ත පියදිගම
* තාඕ දහම * ඉන්ද්රියානුභූතවාදය * කාටිසීය තාප්පය බිඳ වැටීම * හිතින් මවා ගත් අංශු * සඟල සිදුරු පරීක්ෂණය * යිං යැං සංකේතය *
සංකථන සංවාද මණ්ඩපය ස්වදේශීය සේවය.
91.7 -91.9 FM
සඳුදා රාත්රී 09.20
සැම්සන් ගුණතිලකගේ අවිචාරශීලී සදොස් තර්ක නොහොත් හේතුවාදයේ නිරුවත
(සංස්කරණයට පෙර) 2017.08.09 විදුසර
සුපුරුදු තප්පු ලෑම පසුගිය ලිපියෙන් ද ප්රදර්ශනය කරන කේ.ආර්. අභයසිංහ මහතාට පිළිතුරු දීම මට නො තරම් බැවින් සැම්සන් ගුණතිලක මහතා වෙනුවෙන් මේ ලිපිය වෙන් කරමි.
සැම්සන් ගුණතිලක මහතා විසින් සංවාද ලිපිවල සදොස් තැන් පෙන්වීමේ අටියෙන් ලියන ලද ලිපිවලින් ඒ මහතා සාවද්ය විෂය කරුණු නිවැරදි සේ සමාජගත කිරීමට දැරූ අනර්ථකාරී උත්සාහයට එරෙහිව නිසි පිළිතුරු ලබා දුන් දිලුම් සෙනවිරත්න මහතාට පළමු කොට මාගේ පැසසුම හිමි වේ. සැම්සන් මහතා සමාජ ගත කිරීමට උත්සාහ කළ සාවද්ය තර්ක සියල්ල ම පාහේ දිලුම් මහතාගේ පිළිතුරු හමුවේ මේ වන විටත් සුණු විසුණුව ගොස් අවසන් ය. මේ ලිපිය වෙන්වන්නේ ගුණතිලක මහතා දැක්වූ කරුණු පිළිබඳ පසු විපරමක් කිරීමටයි.
ස්ටීවන්ස් හෝකිං මහතාගේ ජනප්රිය කෘතියකින් ඡේදයක් උපුටා ගනිමින් ගුණතිලක මහතා හෝකිංගේ අදහස් විකෘති කිරීම පිණිස එය යොදාගැනීමට උත්සාහ කරයි. පසුගිය සතියේ හෝකිංගේ මෑතකාලීන පොතකින් කරුණු දක්වූ දිලුම් මහතා හෝකිංගේ සැබෑ මතය කුමක් ද යන්න පාඨකයින්ට මනාව පෙන්වා දී ඇත. ගුණතිලක මහතා වැනි හේතුවාදීන්ට චලිත ආකෘතිවලින් එකකට විශේෂ යථාර්ථමය වැදගත්කමක් දීමට ඇත්තේ මහත් වුවමනාවකි. එහි ප්රභවය ඒ මහතාට හෝකිං ගේ පොතෙන් ම වටහා ගත හැකි ය.
Newton was very worried by this lack of absolute position, or absolute space, as it was called, because it did not accord with his idea of an absolute God.......He was severely criticized for this irrational belief.
Hawkings, S. A Brief History of Time (Chapter 2)
හේතුවාදීන් ද නො දැනීම උත්සාහ කොට ඇත්තේ සර්ව බලධාරී දෙවියන් සෙවීමට බවත් සැම්සන් මහතාගේ තර්කය අහේතුක (irrational) බවත් පොත සම්පූර්ණයෙන් කියවූයේ නම් ඒ මහතාට ම වැටහෙනු ඇත. සැම්සන් මහතා අපෙන් අසන්නේ පොළොවට සාපේක්ෂව දුම්රිය චලනය වීමත් දුම්රියට සාපේක්ෂව පොළොව විරුද්ධ අතට චලනය වීමත් ගණිතමයව සමාන වුවත් 'සිද්ධි දෙකේ වෙනසක් ප්රායෝගිකව නැතැයි කිව හැක්කේ කාට ද?' යනුවෙනි. හෝකිං ම එම ප්රශ්නයට පිළිතුරු දී ඇති බව ඒ මහතාට නො පෙනීම පුදුම සහගත ය.
So there is no way to tell whether it is the train or the earth that is moving. (A brief History of Time , Chapter 2). *චලනය වන්නේ දුම්රිය ද පොළොව දැයි කීමට ක්රමයක් නැත.*
හෝකිංගේ අදහස් තම අරමුණ උදෙසා විකෘති කිරීමට ගොස් සැම්සන් මහතා පඹගාලක පැටලී ඇත.
හේතුවාදීන් ද නො දැනීම උත්සාහ කොට ඇත්තේ සර්ව බලධාරී දෙවියන් සෙවීමට බවත් සැම්සන් මහතාගේ තර්කය අහේතුක (irrational) බවත් පොත සම්පූර්ණයෙන් කියවූයේ නම් ඒ මහතාට ම වැටහෙනු ඇත. සැම්සන් මහතා අපෙන් අසන්නේ පොළොවට සාපේක්ෂව දුම්රිය චලනය වීමත් දුම්රියට සාපේක්ෂව පොළොව විරුද්ධ අතට චලනය වීමත් ගණිතමයව සමාන වුවත් 'සිද්ධි දෙකේ වෙනසක් ප්රායෝගිකව නැතැයි කිව හැක්කේ කාට ද?' යනුවෙනි. හෝකිං ම එම ප්රශ්නයට පිළිතුරු දී ඇති බව ඒ මහතාට නො පෙනීම පුදුම සහගත ය.
So there is no way to tell whether it is the train or the earth that is moving. (A brief History of Time , Chapter 2). *චලනය වන්නේ දුම්රිය ද පොළොව දැයි කීමට ක්රමයක් නැත.*
හෝකිංගේ අදහස් තම අරමුණ උදෙසා විකෘති කිරීමට ගොස් සැම්සන් මහතා පඹගාලක පැටලී ඇත.
ජ්යෝතිෂ්යයේ සායන හා නිරායන ලෙස අංශ දෙකක් ඇති බව ඒ පිළිබඳ දළ සොයා බැලීමක් වුවත් කොට ඇති අය දනිති. ෂෝන් කාල්සන්ගේ පරීක්ෂණය බටහිර සායන ජ්යෝතිෂ්ය විෂයෙහි කරන ලද්දක් බැවින් එය සමස්ත ජ්යෝතිෂ්යයට ම අදාළ කර ගැනීම ම විහිළුවකි. එ නිසා පෙරදිග ජ්යෝතිෂ්යයට (නිරායන) කාල්සන් පරීක්ෂණයෙන් බලපෑමක් වන්නේ ම නැත. ලංකාවේ ජ්යෝතිෂ්යවේදියකුට නම් සැම්සන් මහතාගේ තර්කය ඉවත ලීමට මෙපමණක් ම සෑහේ. එහෙත් මම ජ්යෝතිෂ්යවේදියෙක් නො වෙමි. මගේ අරමුණ හේතුවාදීන් ජ්යෝතිෂ්යයට එරෙහිව ගෙනෙන තර්කවල අරුත් සුන් බොළඳ බව පෙන්වීම ය. ඒ හේතුවාදී මිථ්යාව සමාජගත කිරීමේ ප්රචාරණ යාන්ත්රණය ලෙස ජ්යෝතිෂ්ය විරෝධය භාවිත කෙරෙන බැවිනි. මෙනිසා ෂෝන් කාල්සන් පරීක්ෂණයේ දුර්වලතාව පිළිබඳ පසුකාලීන සමාලෝචනවල පෙන්වා දී ඇති කරුණු පාඨක අවධානයට යොමු කරමි.
කාල්සන්ගේ පරීක්ෂණයට කළ ආරාධනය පිළිගත් විසි අටෙනුත් සමහර ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් එම ආරාධනය පසුව බැහැර කොට ඇත. කාල්සන් මෙම සංඛ්යාව පවා නො දක්වා "කිහිප දෙනකු" ලෙස සඳහන් කොට මඟහැර ගොස් ඇත. මෙසේ සහභාගී වීම ප්රතික්ෂේප කරන ලද ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් අතරින් එක් අයකු වන තෙරේසා හැමිල්ටන් ඇගේ සමාලෝචන පත්රිකාවේ කියන්නේ පරීක්ෂණ ක්රමවේදයේ දෝෂ පැවති නිසා තමා ඉවත් වූ බවයි. කාල්සන් ඇගෙන් 'වටිනා උපදෙස්' ලැබුණු බව ඔහුගේ පත්රිකාවේ සඳහන් කළත් ඇය පරීක්ෂණ ක්රමවේදයට එරෙහි වූ බව සඳහන් නො කිරීමට ප්රවේසම් වී ඇත. කාල්සන් තම උපදෙස් අනුව ක්රියා කොට නැති බව හැමිල්ටන් පවසයි.
සැම්සන් මහතා පාඨකයින් මුළා කිරීමට අපූරු උපමාවක් සොයාගෙන ඇත. ඒ මහතා කියන්නේ මේ ජ්යෝතිෂ්ය පරීක්ෂණය වරණ තුනකින් එකක් තේරීමට ඇති විභාග බහුවරණ ප්රශ්නයක් තරම් සරල බව ය. උසස් පෙළ දී වරණ ගණන පහ දක්වා ඉහළ දමා ඇති බැවින් ඒ හා සසඳන විට මෙය ඉතා සරල කඩයිමක් බව පෙන්වීමේ වංචනික උත්සාහයක් ඒ මහතා දරා තිබේ. ගුණතිලක මහතාගේ වාග් හරඹයන්ගෙන් පාඨකයන් අන්ධ වීම වැළැක්වීමට ෂෝන් කාල්සන් පරීක්ෂණය සිදු කළ ක්රමවේදය පාඨකයන්ට කෙටියෙන් දක්වමි.
මෙහිදී 28කට වඩා අඩු ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් සංඛ්යාවක් සම්බන්ධ වු අතර උපාධිධාරීන් හා උපාධි අපේක්ෂකයින් 128හි කණ්ඩායම් දෙකකට ආරාධනා කෙරිණි. එක කණ්ඩායමක් යොදා ගත්තේ පාලක පරීක්ෂණය ලෙසයි. අනෙක් කණ්ඩායම අපි ප්රධාන කණ්ඩායම ලෙස හඳුන්වමු. ප්රධාන කණ්ඩායමේ පුද්ගලයන් සඳහා කැලිෆෝනියානු මනෝ විද්යා ලේඛනය (CPI) බැගින් සාදනු ලැබේ. මේවා අපි CPI ලෙස හඳුන්වමු. CPI නිර්මාණය කරන්නේ එක් එක් පුද්ගලයාට ප්රශ්න 480ක ප්රශ්නාවලියක් යොමු කොට ඒවාට දෙන පිළිතුරු අනුව ආධිපත්යය , සමාජශීලීභාවය, ඉවසීම වැනි ගුණාංග 18ක් සඳහා ප්රතිශත අගයන් ලබා දී ඒවා රේඛා ප්රස්තාරයක දැක්වීමෙනි. එවැනි ප්රශ්නාවලි පාඨක ඔබත් ඇතැම් විට පුවත්පත්වල දැක ඇතුවාට සැක නැත. ඒවාට පිළිතුරු සැපයීමට දීම හොරාගේ අම්මාගෙන් නොව හොරාගෙන් ම පේන ඇසීමක් ලෙස ඔබට සිතිය හැකි වෙතත් මනෝ විද්යාව වැනි සාමාජයීය විද්යාවන්ගේ මීට වඩා දත්ත රැස් කිරීමේ ක්රම සෙවීම උගහට ය. එම කරුණු කෙසේ වෙතත් CPI අත්පොත කියන්නේ CPI සුදුසුකම් ලත් මනෝවිද්යාඥයකු (a competent psychologist who has become familiar with this particular device) විසින් භාවිත කළ යුතු බවයි. එහෙත් මේ පරීක්ෂණයට එබඳු අයකු සහභාගී වී නැත. කාල්සන් භෞතික විද්යාව හැදෑරූ අයෙකි. ජ්යෝතිෂ්යවේදීන්ට හා කණ්ඩායම් දෙකට මේවා සමඟ ගනුදෙනු කිරීමට තිබූ අතර CPI අත්පොත පමණක් සැපයීම ප්රමාණවත් බව සැලකීම යුක්ති සහගත නො වේ. සුපුරුදු පරිදි කාල්සන් මෙම ජ්යෝතිෂ්යවේදීන්ට 'යම් මනෝ විද්යාත්මක පසුබිමක්' තිබූ බව පවසා මෙහි සංකීර්ණත්වය ලඝු කරයි. CPI කෙතරම් සංකීර්ණ ප්රස්තාරයක් දැයි ඔබට වැටහෙනු ඇත. එමෙන් ම ප්රධාන කණ්ඩායමේ සාමජිකයන්ගේ කේන්දර පරිගණක මඟින් සකසන ලදී. මේ කේන්දර මඟින් පුද්ගලයාගේ පෞරුෂත්වය පිළිබඳ විස්තර සඳහන් රචනය බැගින් ලිවීමට ජ්යෝතිෂ්යවේදීන්ට නියම කෙරිණි.“පෞරුෂය” (වචන 300 ), “සබඳතා” (වචන 150), “වෘත්තිය” (වචන 150), “අධ්යාපනය” (වචන 100), වර්තමාන තත්වය ( වචන 150) ලෙස රචනාවේ අඩංගු විය යුතු ය. සැම්සන් මහතාගේ උපමාවේ කියැවෙන ප්රශ්න හා වරණවල දිග ගැන පාඨකයින්ට මෙයින් වැටහෙනු ඇත!
කාල්සන්ගේ පරීක්ෂණයේ පියවර තුනක් විය. පළමුවැන්න ලෙස ජ්යෝතිෂ්යවේදීන්ට කේන්දරයක් ලබා දී ඊට අදාළ CPI සටහන හා අහඹු ලෙස තෝරාගත් තවත් CPI දෙක බැගින් ලබා දෙනු ලැබේ. මේ එක් එක් CPI සටහන ඉහත කේන්දරයට කොතරම් ගැළපේ ද යන්න ඒවාට 1 සිට 10 දක්වා ලකුණු දීමෙන් දක්වන ලෙස උපදෙස් ලැබිණි. මීළඟට වඩාත් ම ගැළපෙන CPI සටහන 1 ලෙසත් ඉන්පසුව ගැළපෙන CPI සටහන 2 ලෙසත් අනෙක 3 ලෙසත් ලකුණු කරන ලෙස උපදෙස් ලැබිණි. මෙය කොතරම් කාලය ගතවන සංකීර්ණ ක්රියාවක් දැයි පාඨක ඔබට වැටහෙනු ඇත. ජෝතිෂ්යයවේදීන් සමහරුන් මෙය අත් හැරියේත් එහෙයිනි. සැම්සන් මහතා මූලාශ්ර උඩින් පල්ලෙන් කියවා සාවද්ය කරුණු දක්වන්නකු බවට මෙහි දී පැහැදිලිව පෙනී යන්නේ ඒ මහතා පරීක්ෂණය ගැන දක්වා ඇත්තේ එය සිදුවූ අයුරින් නොව අනෙක් අතට බැවිනි. සැම්සන් මහතා කියා ඇත්තේ CPI එකකට කේන්දර තුනක් දුන් බවයි. සැබැවින් දී ඇත්තේ කේන්දරයකට CPI තුන බැගිනි. (three CPIs for each natal chart. - Carlson, page 13)
මෙහි දී හැමිල්ටන් මහත්මිය සිය පරීක්ෂණ පත්රිකාවේ දී සඳහන් කරන්නේ තමාට එවා තිබූ CPI නිරීක්ෂණය කළ විට බොහෝ විට ඒ CPI තුන අතර තිබුණේ ඉතා ම ආසන්නව සමාන සටහන් බව ය. මෙය සැම්සන් මහතාගේ අපූරු උපමාවට ආදේශ කළහොත් කියැවෙන්නේ කුමක් ද? මෑත කාලයේ වසර කිහිපයක දී ම සාමාන්ය පෙළ බුද්ධ ධර්මය ප්රශ්න පත්රයේ වරණ අතර කපිලවස්තුපුරය මෙන් ම කිඹුල්වත්පුර ද දී තිබීම වැනි අවස්ථා දක්නට ලැබේ. (දෙක ම එක ම නගරයයි.) මෙවැනි ප්රශ්න බිහිවන්නේ නිවැරදි උත්තරය සමඟ අනිත් වරණවලට අහඹු ලෙස වචන තේරීමට යාමෙනි. විභාගවල දී නම් මේවායේ දී සියල්ලට (All) ලකුණු දෙනු ලැබේ. හැමිල්ටන් පෙන්වන පරිදි කාල්සන් දී තිබූ ප්රශ්න බොහෝමයක් 'All' දිය යුතු වර්ගයේ ඒවා ය. ඒත් කාල්සන් මේවාට 'All' දුන්නේ නැත.
මෙවැන්නක දී පිළිගත් ක්රමවේදය වනුයේ 1 හා 2 ලෙස තෝරාගත් සාර්ථක පිළිතුරු සංඛ්යාව එකතු කොට විශ්ලේෂණය කිරීමයි. නැතිනම් 1,2,3 ලෙස තේරීම් ලබා දීමෙහි තේරුමක් නැත. මේ බව කාල්සන් ද පිළිගනියි. (Before the data had been analyzed, we had decided to test to see if the astrologers could select the correct CPI profile as either their first + second choice at a higher than expected rate.)
එහෙත් කාල්සන් මේ ක්රමවේදයෙන් බැහැරව පළමු තේරීම පමණක් සැලකීමට පෙළඹී ඇත. මෙවන් සංකීර්ණ තේරීම් ක්රියාවලියක දී මෙය අතිශය අසාධාරණ ය. මෙසේ සාවද්ය ගණනයක යෙදෙන කාල්සන් මහතා තුන්වන වරණයේ නිරවද්යතාව සලකා බැලීමෙන් පළමු හා දෙවන වරණවල එකතුව සැලකූ විට ලැබෙන ප්රතිඵලය ගැන අදහසක් ගත හැකි යැයි සංඛ්යානයට හා ගණිතයට සපුරා පටහැනි තර්කයක් ඉදිරිපත් කරයි. තුන්වෙනි වරණය විශ්ලේෂණයෙන් එවැන්නක් ලබා ගත නො හැකි ය. Suitbert Ertel මහතා කාල්සන්ගේ දත්ත නිසි ක්රමවේදය අනුව විශ්ලේෂණය කර පෙන්වන්නේ එවිට අපේක්ෂිත සම්භාවිතාව වූ 66% සම්භාවිතාව ඉක්මවා යමින් 74%ක සම්භාවිතාවක් වාර්තා කිරීමට ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් සමත් වී ඇති බවයි. කාල්සන් මහතා තමා විශ්රම්භ සීමා (confidence limit) ගණනය කළ ක්රමය ද නො දක්වා ඇති අතර සම්මත ක්රමවලින් නම් එම අගය නො ලැබේ. සම්මත ක්රමවේදය යටතේ සම්මත අපගමනය ගතහොත් තුන්වන තේරීමේ ප්රතිඵල පවා කැපී පෙනෙන ලෙස ජ්යෝතිෂ්යයට වාසි සහගත වේ. අනෙක් අතට කාල්සන් දත්තවල ව්යාප්තිය ප්රමත ව්යාප්තියක් ලෙස සලකා ගණනය කිරීම් සිදු කොට ඇත. එහෙත් දත්ත විසිරී ඇත්තේ ද්විපද Z ව්යාප්තියක ය. එම නිසා ද කාල්සන්ගේ ගණනය දෝෂ සහගත වේ. නිවැරදි ගණනයෙන් නියැදි සංගහන සමානුපාතය 0.054 (binomial) ලෙස ලැබේ. මෙය කාල්සන්ගේ නිගමනය පුස්සක් කරයි.
එහෙත් කාල්සන් මේ ක්රමවේදයෙන් බැහැරව පළමු තේරීම පමණක් සැලකීමට පෙළඹී ඇත. මෙවන් සංකීර්ණ තේරීම් ක්රියාවලියක දී මෙය අතිශය අසාධාරණ ය. මෙසේ සාවද්ය ගණනයක යෙදෙන කාල්සන් මහතා තුන්වන වරණයේ නිරවද්යතාව සලකා බැලීමෙන් පළමු හා දෙවන වරණවල එකතුව සැලකූ විට ලැබෙන ප්රතිඵලය ගැන අදහසක් ගත හැකි යැයි සංඛ්යානයට හා ගණිතයට සපුරා පටහැනි තර්කයක් ඉදිරිපත් කරයි. තුන්වෙනි වරණය විශ්ලේෂණයෙන් එවැන්නක් ලබා ගත නො හැකි ය. Suitbert Ertel මහතා කාල්සන්ගේ දත්ත නිසි ක්රමවේදය අනුව විශ්ලේෂණය කර පෙන්වන්නේ එවිට අපේක්ෂිත සම්භාවිතාව වූ 66% සම්භාවිතාව ඉක්මවා යමින් 74%ක සම්භාවිතාවක් වාර්තා කිරීමට ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් සමත් වී ඇති බවයි. කාල්සන් මහතා තමා විශ්රම්භ සීමා (confidence limit) ගණනය කළ ක්රමය ද නො දක්වා ඇති අතර සම්මත ක්රමවලින් නම් එම අගය නො ලැබේ. සම්මත ක්රමවේදය යටතේ සම්මත අපගමනය ගතහොත් තුන්වන තේරීමේ ප්රතිඵල පවා කැපී පෙනෙන ලෙස ජ්යෝතිෂ්යයට වාසි සහගත වේ. අනෙක් අතට කාල්සන් දත්තවල ව්යාප්තිය ප්රමත ව්යාප්තියක් ලෙස සලකා ගණනය කිරීම් සිදු කොට ඇත. එහෙත් දත්ත විසිරී ඇත්තේ ද්විපද Z ව්යාප්තියක ය. එම නිසා ද කාල්සන්ගේ ගණනය දෝෂ සහගත වේ. නිවැරදි ගණනයෙන් නියැදි සංගහන සමානුපාතය 0.054 (binomial) ලෙස ලැබේ. මෙය කාල්සන්ගේ නිගමනය පුස්සක් කරයි.
ඉන්පසුව කාල්සන් මහතා CPIවලට ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් ආරම්භයේදී ම ලබා දුන් 1 සිට 10 දක්වා ලකුණු විශ්ලේෂණය කරයි. එහි දී ද ඊට ස්වායත්තව කෙරුණු තේරීම් තුනේ ක්රියාවලිය ඊට මිශ්ර කරගනිමින් විකෘති ප්රතිඵලයකට පැමිණේ. ස්වායත්ත නිවැරදි විශ්ලේෂණයෙන් Suitbert Ertel මහතා කාල්සන්ගේ අදාළ අනුසීහුම් රේඛාව ශූන්ය බෑවුමකි යන සාවද්ය ප්රකාශය ද බිඳ හෙළයි. ඒ අනුව කාල්සන්ගේ දත්ත විශ්ලේෂණය ඉතා දුර්වල හා වැරදි එකකි.
කාල්සන් පරීක්ෂණයේ දෙවන පියවර වූයේ කේන්දර ඇසුරෙන් ජ්යෝතිෂ්යවේදීන් ලියූ රචනා තමා සමඟ ගැලපීමට ප්රධාන කණ්ඩායමට ලබා දීමයි. තමාට අදාළ විස්තරය සමඟ අහඹු ලෙස තෝරාගත් විස්තර දෙකක් අතරින් තමාගේ විස්තරය තෝරාගත යුතු ය. Sun sign (අප ලගන පලාපල බලන්නාක් මෙන් බටහිර පුවත්පත්වල ඇත්තේ Sun sign ඵලාපල ය.) අනුව පුද්ගල ගුණ යනාදී දේ ඉතා හුරු පුරුදු දෑ විය හැකි බැවින් මෙහි දෝෂ ඉවත් කිරීමට ප්රධාන කණ්ඩායමේ එක් අයකුට එම sun sign එකෙහි ම අයකු බැගින් පාලක කණ්ඩායම ගලපා පාලක කණ්ඩායමේ අදාළ පුද්ගලයාට ද ප්රධාන කණ්ඩායමේ පුද්ගලයාට දෙන දත්ත ම ලබා දී තේරීම් සඳහා අවස්ථාව ලබා දී ඇත. මෙහිදී පාලක කණ්ඩායමට ලැබෙන රචනා අතරින් එකක්වත් තමාට අදාළ ඒවා නො වේ. ඒවායින් එකක් අදාළ වන්නේ ප්රධාන කණ්ඩායමේ අනුරූප පුද්ගලයාට ය. මෙතැන දී නම් ආශ්චර්යයක් සිදු විය. ප්රධාන කණ්ඩායම තම සටහන සොයා ගැනීමට සම සේ භව්ය සම්භාවිතාවටත් වඩා මදක් අඩුවෙන් සමත් වෙද්දී පාලකය කැපී පෙනෙන ලෙස සාර්ථක වී තිබීමයි. මේ අමුතු ප්රතිඵලය අහඹු ලෙස සිදුවිය හැකි විකෘතියකට (chance fluctuation) බැර කිරීමට කාල්සන් කටයුතු කරයි. කාල්සන් කණ්ඩායම් දෙකේ දත්ත මිශ්ර කරගත්තේ ද යන්න ගැන සැකයක් මතු වේ.
ඉන්පසුව තුන් වෙනි පියවරේ දී කාල්සන් කරන්නේ තමාගේ CPI සටහන තමාට ගැළපිය හැකි දැයි සෙවීම ය. ඒ සඳහා තමාගේ හා තවත් අහඹු CPI දෙකක් ප්රධාන කණ්ඩායමේ පුද්ගලයින්ට ලබා දෙන අතර පාලක කණ්ඩායමේ අනුරූපී පුද්ගලයින්ට එම තුන ම ලබා දේ (ඔවුන්ට තමාගේ CPI සටහන නැත.). මෙහිදී ද කණ්ඩායම් දෙක අතර තීරණාත්මක වෙනසක් සලකුණු වී නැත. එබැවින් කාල්සන්ගේ පරීක්ෂණය එතැන දී ද අසාර්ථක වී තිබේ.
අනෙක් දේ මේ සඳහා සහභාගී වී ඇත්තේ 56, 50 වැනි අඩු පුද්ගලයින් සංඛ්යාවකි. මුල් පරීක්ෂණයට සහභාගී වූ අය හා සසඳන විට (83,94) මෙතරම් අඩු වීමක් වූයේ අදාළ කාර්යයේ වෙහෙසකර බව නිසා විය හැකි ය. එවිට මේ පැමිණ ඇත්තේ වඩාත් උනන්දුවක් තිබූ පිරිසයි. එසේ වුවහොත් මේ ප්රතිඵල තවත් විග්රහ කළ යුතු වේ.
අනෙක් දේ මේ සඳහා සහභාගී වී ඇත්තේ 56, 50 වැනි අඩු පුද්ගලයින් සංඛ්යාවකි. මුල් පරීක්ෂණයට සහභාගී වූ අය හා සසඳන විට (83,94) මෙතරම් අඩු වීමක් වූයේ අදාළ කාර්යයේ වෙහෙසකර බව නිසා විය හැකි ය. එවිට මේ පැමිණ ඇත්තේ වඩාත් උනන්දුවක් තිබූ පිරිසයි. එසේ වුවහොත් මේ ප්රතිඵල තවත් විග්රහ කළ යුතු වේ.
පාලක පරීක්ෂණ දත්ත විශ්ලේෂණයේ දී මෙන් ම නිගමන ගැනීමේ දී ද කාල්සන් අතින් අප්රතිෂ්ඨෙය කල්පිත (null hypothesis) පිළිබඳ මූලික මූලධර්ම ද උල්ලංඝනය වී ඇත.
Ertel පවසන පරිදි, ජ්යෝතිෂ්යය සත්ය බව පෙන්වීමට මෙය ප්රමාණවත් නො වූවත් කාල්සන්ගේ නිගමනය පුස්සක් බව දැන් පැහැදිලි ය.
පුනර්භවය ශාකවලට වලංගු නො වන්නේ ඇයි දැයි සැම්සන් මහතා අසයි. සත්ත්වයන්ට වලංගු ශාකවලට අවලංගු ජීව විද්යාත්මක කරුණු ම කෙතරම් වේදැයි ජීව විද්යාව ඉගෙන ගන්නා අය දනිති. ජීවී ද්රව්ය ද අජීවී ද්රව්යවලින් පරිණාමය වූයේ නම් අජීවී ද්රව්යවල ජීවය නැත්තේ ඇයි යනු හේතුවාදීන්ට නම් ප්රබුද්ධ ප්රශ්නයක් විය හැකි ය. මනස යනු අභෞතිකයේ බලපෑමක් ඇති ක්රියාකාරීත්වයකි. මනසක් ඇති විය හැක්කේ සත්ත්ව ශරීරයක ය. ශාක ශරීරවල ඊට අවශ්ය භෞතික සංරචක නැත. නාම ස්කන්ධ මඟින් මනසක් ජනිත කරන විට භෞතික ව්යුහයක් ලෙස තෝරා ගැනෙන්නේ සත්ත්ව දේහයකි. එම සත්ත්වයා මිය ගිය විට නාම ස්කන්ධයන් එහි ඵලය ලෙස තවත් සත්ත්ව දේහයක මනසක් උපදවනු ඇත නැතිනම් නම් පූර්ණ අභෞතික වූ මනසක් නිර්මාණය කරමින් අරූ බඹ තලයක උපත ලබනු ඇත.
සැම්සන් මහතා ඇතුළු හේතුවාදීන් අනෙක් පද්ධතිවලට අභියෝග කිරීමට පෙර යමක් නිවැරදිව කියවා තේරුම් ගැනීමටවත් පුරුදු වන්නේ නම් වටී. ඔවුන්ගේ මේ විප්රකාරවලින් කෙලෙසෙන්නේ අනාගත පරම්පරාවේ විමර්ශන බුද්ධියයි.
- තමලු මලිත්ත පියදිගම
හේතුවාදීන්ට අභියෝගයක්
සහේතු: අපි කොවුර්ගේ මීළඟ අභියෝගයට එමු. කොවුර් කියනවා යෝග බලයෙන් නැතිනම් භාවනා බලයෙන් රහත් වී හෝ බුදු වී (enlightment) හෝ නිර්මාණශීලී දැනුමක් නිපදවලා හෝ පෙන්වන්න කියලා. අපි අහලා තියෙනවා සිද්ධාර්ථ ගෞතම භාවනාවෙන් බුද්ධත්වය ලැබුවා, ලෝකය අතැඹුලක් සේ දැනගත්තා කියලා. රහත් වීම ගැන කියනවා. රහතුන් සිටි බව කියනවා. ධ්යාන ලබා ගැනීමෙන් දැනුම ප්රත්යක්ෂ කරගත් ඉසිවරු ආදීන් ගැන කියනවා. ඒත් මේවා නිකම් ම කට කතා විතරයි. කොවුර්ගේ අභියෝගය ජයගන්න මේ කිසි කෙනෙක් ඉදිරිපත් වී නෑ.
මේ රහත් වීම් , බුදු වීම් , ධ්යාන බොරු මිථ්යා බව කීමට මේක ම ප්රමාණවත් නැද්ද? ඇත්තට ම ලංකාවේ සමාජයේ ප්රතිගාමීත්වයට හේතුවෙලා තියෙන්නේ මේ බුදු දහම ඇතුළු ආගම්. මේ වැඩවසම් ආගමික ආයතන මිනිස්සුන්ව රවට්ටන්න තමයි මේ බුදු වීම්, රහත් වීම් වගේ පාරභෞතිකය මිථ්යා පාවිච්චි කරන්නේ. ප්රබෝධ මහත්මයා, මීට උත්තරයක් තියෙනවා ද? ඇයි කොවුර්ගේ අභියෝග පිළිගන්න කිසිම රහතෙක් ඇවිල්ලා නැත්තේ? කෝ භාවනාවෙන් දැනුම ලබාගත් කෙනෙක්?
ප්රබෝධ: ඕකත් ඉතින් කොවුර් හිතුමතේට විහිළු අභියෝග කරපු තව එක තැනක් තමයි. අපි හිතමු දැන් රහතන් වහන්සේ කෙනෙක් පහළ වුණා කියලා. එහෙම පහළ වුණොත් කොවුර්ගේ මේ විහිළු අභියෝග බාරගන්න යයි ද කියන එක වෙන ම ප්රශ්නයක්. ගියා කියල ම හිතමු. හොඳයි දැන් කොහොම ද හේතුවාදී සංගමයේ අය තීරණය කරන්නේ උන් වහන්සේ රහත් හෝ රහත් නෙවෙයි හෝ කියලා. හේතුවාදීන්ට ඒක කරන්න නම් මොකක් හරි විශේෂ අධිමානසික බලයක් තියෙන්න ඕනේ. ඒත් මේ අය ඒවා ප්රතික්ෂේප කරන අය ම නේ. ඉතිං කොහොම ද කියන්නේ රහත් වෙලා ද නැද්ද කියලා. රහතන්වහන්සේලාට විශේෂ ඍද්ධි තියෙනවා තමයි. ඒත් ඒ සතර ඍද්ධිපාදත් වඩා රහත් වුවහොත් පමණයි. නැතිනම් එවන් දේ නැහැ. ඒ නිසා මේ අභියෝගය විකාරයක්. බුදුවෙලා පෙන්නන්න කියන එක නම් උපරිම විහිළුවක්. අපි දන්නවා බුදු වීම සඳහා බලපාන ලෝක ධර්මතා ගණනාවක් තියෙනවා කියලා. කවුරුහරි තමුන් බුදු වුණා කියනවා නම් තමයි ඕක වලංගු. මේ වෙනකම් කොවුර්ට අභියෝග කරන්න බුදු කෙනෙක් රහතන් වහන්සේ කෙනෙක් ආවේ නෑ කියලා ඒ තත්ව නැහැයි කියනවා නම් ඒ කොවුර්ගේ මෝඩකම මිසක් වෙන දෙයක් නෙවෙයි.
මේකේ ඊළඟ කොටස භාවනාවෙන් නිර්මාණාත්මක දැනුමක් ගොඩනැඟිය හැකි ද කියන එක. දැන් අපි හිතමු කවුරු හරි භාවනාවෙන් දැනුමක් ලබාගෙන හේතුවාදී සංගමයට ඉදිරිපත් කළා කියලා. එතකොට හේතුවාදී සංගමය කියන්නේ මෙහෙම ඒවා. ' ඒ දැනුම ඒ පුද්ගලයා ලබා ගත්තේ භාවනාවෙන් නෙවෙයි සාමාන්ය ලෙස කල්පනා කිරීමෙන්. පසුව එය වංචනික ලෙස භාවනාව එක්ක ඈඳනවා. ' හේතුවාදී සංගමයට මේ වගේ නිදහසට කරුණු දක්වලා ත්යාග මුදල නො දී බේරෙන්න පුළුවන්. මේ වගේ හේතුවාදීන්ට අවශ්ය ලෙස වංචාසහගතව මඟ හරින්න පුළුවන් විධි ඉතුරු කරගෙන අභියෝග ඉදිරිපත් කිරීම අන්තිම අශාස්ත්රීයයි. බොළඳයි. රාමානුජන් කියන ඉන්දියානු ගණිතඥයා තම සමීකරණ ලබා ගත්තේ දෙවඟනක් පිදීමෙන්. මෙවැනි දේ ගැන කිසිදු විමසීමකින් තොරව හේතුවාදීන් කරන්නේ මේ වගේ නිදහසට කරුණු දැක්වීම. අනික මේක පරීක්ෂණයක් නො වෙයි අභියෝගයක්. හරි අභියෝගයක් නම් දෙපැත්තට ම සාධාරණව ඔප්පු කළ හැකි වෙන්න ඕනේ. මෙවැනි අභියෝග මහ ඉහළින් සලකාගෙන සිටීමෙන් හේතුවාදීන්ගේ ළඳ බොළඳ බව හොඳින් වටහා ගන්න පුළුවන්.
අනෙක හේතුවාදීන් ඥානයේ මාර්ගය ලෙස දකින්නේ තර්ක බුද්ධිය. අපි අනිත් අතට අභියෝගයක් කරනවා තර්ක බුද්ධිය පමණක් භාවිත කොට නිර්මාණාත්මක දැනුමක් ගොඩනඟලා පෙන්වන්න කියලා. එතන දී හේතුවාදී සංගමය අන්ත පරාජිතයි. ඔවුන්ගෙන් කවුද කට්ටඩියන් හා ජෝතිෂ්යයවේදීන් සමඟ සෙල්ලම් කර කර ඉන්නවාට වඩා නව නිර්මාණාත්මක දැනුමක් ගොඩනඟලා තියෙන්නේ? ඒ නිසා ඔවුන් විවිධ බටහිර විද්යාඥයින්ගේ නම් කියලා තමන්ගේ සාක්කුවට දා ගනියි. ඒත් ගැලවීමක් නෑ. ඩේවිඩ් හියුම් වගේ දාර්ශනිකයෝ පැහැදිලි ප්රබල තර්ක මඟින් පෙන්වලා තියෙනවා තර්ක බුද්ධියේ ඉතා විශාල හිඩැසක්, අඩුපාඩුවක් පවතින බව. පියර්ස් වගේ අය පෙන්වලා තිබෙනවා තර්ක බුද්ධියෙන් පමණක් ම ප්රවාද (theory) ගොඩනැඟීමට නො හැකි බව. ඒවාට පිළිතුරු දීලයි ඔවුන්ට මේ අභියෝගය ජයගන්න වෙන්නේ. තර්ක බුද්ධිය උපරිමව භාවිත වන ගණිතය පවා අවසානයේ ගොඩනැඟෙන්නේ ස්වසිද්ධි උඩ හා අනුමාන රීති උඩ. එතන දීත් ගණිතයේ එකිනෙකට පරස්පර පද්ධතිවලට තර්කනය ඉඩ කඩ දීලා තියෙනවා. අනික අංගසම්පුර්ණ පද්ධති තර්කයෙන් ගොඩ නඟන්න බැරි බව ගෝඩල් (Godel) කියන ගණිතයඥයා ඔප්පු කරලා දැන් බොහෝ කල්.
සහේතු: මාක්ස් ආගම අබිං කියපු එක ගැන ඔබ මොනවා ද කියන්නේ?
ප්රබෝධ: ඔය මාතෘකාව ගැන දීර්ඝව කතා කළොත් අපේ මූලික අරමුණ යටපත් වෙනවා. කෙටියෙන් මම අහන්නම් මෙහෙම. මාක්ස් අපෝහකය පිළිගන්නවා. අපෝහකයේ එක සිද්ධාන්තයක් තමයි ප්රතිවිරෝධතාවන් එකිනෙක විනිවිද යමින් එකිනෙක තුළ පැවතීම. දැන් භෞතික පාරභෞතික කියන ප්රතිවිරෝධතා දෙකින් පාරභෞතිකය බැහැර කරන්න පුළුවන් ද අපෝහකයකින්. ඒවා එකිනෙක විනිවිද යමින් පවතින්න ඕනේ. එනිසා එසේ බැහැර කිරීම ම අපෝහක විරෝධී. මේවා මාක්ස්ගේ ම පරස්පරත් අනෙක් අය මාක්ස් අර්ථ කථනය කිරීමේ දී ඇති වූ පරස්පරත් එකතු වී සෑදෙන විපරීත අදහස්. දෘශ්යමානය යථාර්ථය නම් විද්යාවක් කුමකට ද කියා මාක්ස් ඇසූ බවත් අමතක කරන්න එපා.
සහේතු: මීළඟට අපි ගමු යෝග බලයෙන් අහසින් යාම ගැන.
ප්රබෝධ: ඔය කිට්ටුවෙන් ම යන තව එකක් තියෙනවා. දිය මත ඇවිදීම ගැන අභියෝගයකුත්.
සහේතු: ඔව්. දිය මත ඇවිද පෙන්වන්න කියන අභියෝගය
ප්රබෝධ: දිය මත ඇවිදීම ගත්තොත් ඕක කිතු දහමේ කියැවෙන්නේ ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ විශේෂ හැකියාවක් විදිහට. එතකොට කරලා පෙන්වන්න කියන හේතුවාදීන්ගේ අභියෝගය වලංගු නෑ. බුදු දහමේත් මේ ගැන කියැවෙනවා. ඒත් බුදු දහමේ භික්ෂූන්ට ප්රසිද්ධියේ ඍද්ධි බල පෙන්වීම තහනම් කරනවා, එවැන්නක් කළ පසු මිනිස්සු ඇවිත් ඍද්ධි ප්රාතිහාර්යයක් පෙන්වන්න කියා දිගින් දිගට ඇවිටිලි කරන නිසා. ඒ නිසා එවැන්නක් භික්ෂූන් වහන්සේලාගෙන් ඉල්ලීම නො කළ යුතුයි. ඍද්ධි බලය ගැන සාමඤ්ඤඵල සූත්රයේ කියැවෙනවා, ඍද්ධිබල ලබා ගත හැකි ආකාරයත් එක්ක. විසුද්ධිමාර්ගයේ මේ ඍද්ධි බල ලබා ගන්නා ආකාරය සවිස්තරව දක්වා තිබෙනවා. සතර ඍද්ධිපාද සමඟ කසිණ භාවනා වඩා හතරවෙනි ධ්යානයට පැමිණි පසු සිත දඹ රන් කඳක් සේ පිරිසිදුයි. එවන් තත්වයකට එළඹිලායි ඍද්ධි බල ලබා ගන්න පුළුවන්. වර්තමානයේ භාවනා කරන්න පෙළඹෙන අය අඩුයි. පෙළඹුණත් පෙළඹෙන්නේ විදර්ශනාව ගැන. කෙනෙක්ට ඍද්ධි ප්රාතිහාර්ය ගැන සැකයක් තියෙනවා නම් කරන්න ඕනේ විසුද්ධිමාර්ගයේ කියලා තියෙන මාර්ගය අනුගමනය කරලා තහවුරු කර ගැනීම මිසක් පැත්තක ඉඳන් අභියෝග කිරීම නෙවෙයි.
අමතක කරන්න එපා ලියනාඩෝ ඩාවින්චිගේ අර සුප්රසිද්ධ කෘතියේ දිය මත ඇවිදීමක් තියෙනවා. අනික භෞතික විද්යාත්මකව දිය මත ඇවිදීමේ දී බලපාන්නේ පෘෂ්ටික ආතතිය මඟින් ජලයේ සෑදෙන පටලයේ ශක්තිමත් බව. අපි දන්නවා යකඩ අල්පෙනෙත්තක් ජලයට දැම්මොත් ගිලෙනවා. ඒත් වීදුරුවකට ජලය හොඳින් පුරවලා හරස් අතට අල්පෙනෙත්ත ජල පෘෂ්ඨය මත තියන්න උත්සාහ කරන්න. ( ජල පෘෂ්ඨය අල්පෙනෙත්තෙන් සිදුරු නොවන විදිහට ). අල්පෙනෙත්ත පාවෙනවා දකින්න පුළුවන්. ඒ විදිහට ම විශේෂ පියවර තැබීමකින් ජල පෘෂ්ඨයේ පටලය සිදුරු වීම වළක්වා ගත හැකි වීම බැහැර කරන්නත් බෑ. අනික විශේෂ ක්රමයක් මඟින් හෝ ද්රව්යයක් මඟින් ජලයේ පෘෂ්ඨික ආතතිය වැඩි කරන්න පුළුවන් විය හැකියි. Hidden Messages in Water නම් පරීක්ෂණ කෘතිය බලන්න. එහි ජපාන පරීක්ෂකයින් පෙන්වා දී තිබෙනවා පිරිත් මඟින් ජලයේ අන්තර් අණුක ව්යුහයන් වෙනස් කළ හැකි බව. එවැනි උපක්රමයකින් ජලයේ පෘෂ්ඨික ආතතිය වෙනස් කළ නො හැකියි කියන්නේ කොහොම ද? ඇත්තෙන් ම විද්යා පරීක්ෂණ මේ සඳහා යොදන්න අවශ්යත් නෑ. ඒත් 'විද්යාත්මකව' මේවා බොරු බව පෙන්වන්න ඉන්න අය මුලින් මේ පරීක්ෂණ විග්රහ කර සිටිය යුතුයි. සියලු දේට විද්යාවෙන් පැහැදිලි කිරීමක් දිය යුතුයි කියන්න තියෙන්නේ මොන නිර්ණායකයක් ද?
අහසෙන් යෑම පවා එහෙමයි. බටහිර පුද්ගලයින් කිහිපදෙනකු එසේ බොරු මවා පෙන්වීමක් කොට හසු වූ පමණින් එය කිසිසේත් විය නො හැක්කක් කියන්නේ කොහොම ද?
ප්රසිද්ධ කතාවක් තියෙනවා මෙහෙම: 'වායුගති විද්යාව අනුව බඹරාට පියෑඹිය නො හැකි ය. එහෙත් එය නො දන්නා බඹරා පියාඹා යයි' කියලා. මේක ඇත්තට ම මූලික අවස්ථාවේ තිබෙන වායුගති විද්යාව බඹරාට යෙදීමෙන් වුණු ප්රශ්නයක්. මේ වන විට ගුවන්ගත වීම සඳහා යොදාගත හැකි නව වායු රටා හඳුනා ගැනීමත් සමඟ බඹරාගේ පියෑඹීම පරිගණක මඟින් විග්රහ කොට තිබෙනවා. ඒවාත් පූර්ණ සතුටුදායකයි කියන්න නම් අමාරුයි. මම කියන්නේ විද්යාව වර්තමානයේ දී බැහැයි කියන දේ එහි නියම වැරදි සන්දර්භවල යෙදීමෙන් කියන දේ විය හැකියි. අභ්යවකාශයට රොකට් යැවිය නො හැකි බවට විද්යාත්මක 'ඔප්පු කිරීම්' කිහිපයක් තිබුණු බව අමතක කරන්න එපා. කතාවට කියනවා හොඳ සෛද්ධාන්තික භෞතික විද්යාඥයෙකුට ප්රස්තාරයක් හරි අතට අල්ල ගත්තත් උඩු යටිකරු කරලා අල්ල ගත්තත් ඒකට පැහැදිලි කිරීමක් දෙන්න පුළුවන් කියලා. ඉතින් එවැනි විද්යාවකින් දැනට යමක් බැහැයි කීවට ඒක සහමුලින් ප්රතික්ෂේප කරන්නේ කොහොම ද?
ප්රසිද්ධ කතාවක් තියෙනවා මෙහෙම: 'වායුගති විද්යාව අනුව බඹරාට පියෑඹිය නො හැකි ය. එහෙත් එය නො දන්නා බඹරා පියාඹා යයි' කියලා. මේක ඇත්තට ම මූලික අවස්ථාවේ තිබෙන වායුගති විද්යාව බඹරාට යෙදීමෙන් වුණු ප්රශ්නයක්. මේ වන විට ගුවන්ගත වීම සඳහා යොදාගත හැකි නව වායු රටා හඳුනා ගැනීමත් සමඟ බඹරාගේ පියෑඹීම පරිගණක මඟින් විග්රහ කොට තිබෙනවා. ඒවාත් පූර්ණ සතුටුදායකයි කියන්න නම් අමාරුයි. මම කියන්නේ විද්යාව වර්තමානයේ දී බැහැයි කියන දේ එහි නියම වැරදි සන්දර්භවල යෙදීමෙන් කියන දේ විය හැකියි. අභ්යවකාශයට රොකට් යැවිය නො හැකි බවට විද්යාත්මක 'ඔප්පු කිරීම්' කිහිපයක් තිබුණු බව අමතක කරන්න එපා. කතාවට කියනවා හොඳ සෛද්ධාන්තික භෞතික විද්යාඥයෙකුට ප්රස්තාරයක් හරි අතට අල්ල ගත්තත් උඩු යටිකරු කරලා අල්ල ගත්තත් ඒකට පැහැදිලි කිරීමක් දෙන්න පුළුවන් කියලා. ඉතින් එවැනි විද්යාවකින් දැනට යමක් බැහැයි කීවට ඒක සහමුලින් ප්රතික්ෂේප කරන්නේ කොහොම ද?
සහේතු: (සිනාසෙමින්) ඉතින් මෑත කාලයේ දී කොවුර්ගේ අභියෝග බිඳින්න කවුරුවත් ඉදිරිපත් වෙලා නෑනේ. ඉතින් ඒ උඩ අපි ඒවා විහිළුවට ලක් කරන එක වැරදි ද?
ප්රබෝධ: ඇත්තට ම හේතුවාදීන් තේරුම් නො ගන්නේ ඔය කතාව 1972 සිට මේ වෙනකම් කිසිවකු හඳට නො ගිය නිසා හඳ ගමන් මිථ්යාවක් කියන එකට දෙවනි නෑ කියන එක. මම හේතුවාදී සංගමයේ අයට කීවොත් මිනිසකු හඳට යවා පෙන්වන්න කියලා ඔවුන්ට එය කළ හැකි ද? එවන් අභියෝගයකට මුහුණ දීම උදෙසා ම නාසා ආයතනය ව්යාපෘතියක් අරඹයි ද? කොවුර් වගේ කවුරුහරි කෙනෙක් ලෝකයේ 'කොනකට' වෙලා 1990 දී විතර කීව නම් 'හැකි නම් සියලු දත්ත මට විවෘතව පෙන්වමින් මිනිසකු හඳට යවන්න' කියලා නාසා ආයතනය ඔහුව ගණන් ගනියි ද, හිනා වෙලා අමතක කරලා දායි ද?
ඒ විදිහට ම ඍද්ධි ලාභියෙක් හිටියොත් ඔහු කොවුර් වැනි අජිත කේශකම්බිලිගේ පුනරාගමනයක් ගණනකට ගනියි ද?
ලබන සතියට: දිව්ය සත්ප්රසාදය ගැන අධ්යයනය නො කළ කොවුර්ගේ නිරර්ථක අභියෝගය
- තමලු මලිත්ත පියදිගම
Subscribe to:
Posts (Atom)
අලුත් ම සටහන
Exit way out කණ්ඩායමට පිළිතුර
Exit Way Out කණ්ඩායමට පිළිතුර Exit way out කණ්ඩායම මගේ “මාක්සියානු ආර්ථික කතිකාවේ අසාර්ථකත්වය: දස් කපිටාල් කෘතිය ගැන විමසුමක්” පොතේ පළමු පර...
වැඩිපුර කියවූ ලිපි
-
වඩදිය ඇති වන්නේ හඳ නිසා ද? - තමලු මලිත්ත පියදිගම 2018.01.21 ඉරිදා රිවිර "මගේ අදහසට ...
-
මූලාශ්ර දැක්වීම හොරා පොලිස් සෙල්ලමක් නොවේ(2017.12.06 විදුසර) සැම්සන් මහතා 2017.11.22 ලිපියේ දී ද සුපුරුදු පරිදි ම ඍතු හා පුද්ගලාරෝපණය පිළ...
-
යථාර්ථවාදය හා ද්රව්යවාදය (2017 ඔක් 04 විදුසර, මුල් ඡේදය සංස්කරණය වී ඇත.) මෙවර (සැප්තැම්බර් 27) සැම්සන් මහතා ලියා ඇති නිසරු බොළඳ රචන...
-
පරවි කූඩු මූලධර්මය - Pigeonhole Principle. මෙය බ්ලොග් අඩවියට ලැබී තිබෙන ඉල්ලීමකට ප්රතිචාරයක් ලෙස ය. මුලින් ම මෙය පැහැදිලි කරන්නේ වියුක්තව...
-
පැරණි ශාස්ත්ර - තමලු මලිත්ත පියදිගම ඇල්කෙමිස්ට් සඟරාව - ජනවාරි පැරණි ශාස්ත්ර ගැන කතා කිරීම ලෝකය පුරා දක්නට ලැබේ. බොහෝ දෙනා...